صلاحیت رسیدگی به ممانعت از ملاقات طفل

وقتی پای اختلاف های خانوادگی و جدایی به میان می آید، یکی از حساس ترین مسائل، حق ملاقات والدین با فرزندانشان است. خیلی وقت ها پیش می آید که یکی از والدین، مانع از این دیدار می شود و اینجاست که سوال پیش می آید: «حالا باید به کجا مراجعه کنم؟» صلاحیت رسیدگی به ممانعت از ملاقات طفل، یعنی اینکه کدام دادگاه یا مرجع قانونی باید به این موضوع رسیدگی کند، مسئله ای است که ذهن خیلی ها را درگیر می کند و دانستن آن برای احقاق حق هم خودتان و هم فرزندتان خیلی مهم است.

ملاقات با فرزند، فقط یک حق قانونی نیست؛ بیشتر از آن، یک نیاز عمیق عاطفی هم برای کودک و هم برای پدر و مادری است که حضانت فرزند با آن ها نیست. قطع شدن این ارتباط، می تواند آسیب های روحی جدی به همراه داشته باشد. همین مسئله باعث شده قانون گذار ما به این موضوع توجه ویژه ای نشان دهد و راهکارهایی برای برخورد با کسانی که مانع ملاقات می شوند، پیش بینی کند.

در این متن باهم قدم به قدم پیش می رویم و سعی می کنیم تمام ابهامات مربوط به این موضوع را روشن کنیم. از حق ملاقات چه در قانون آمده، جرم انگاری ممانعت از ملاقات چطور انجام شده و مهم تر از همه، اینکه کدام مرجع قضایی صالح به رسیدگی است و چطور باید این مسیر قانونی را طی کنید.

مفهوم و مبانی قانونی حق ملاقات طفل

شاید بپرسید اصلاً این «حق ملاقات» از کجا آمده و چه فرقی با حضانت دارد؟ ببینید، طبق ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی، هر پدر یا مادری که حضانت فرزندش با او نیست، حق دارد فرزندش را ملاقات کند. این یک حق دوطرفه است؛ هم حق والد است که فرزندش را ببیند و هم حق فرزند است که با هر دو والدینش در ارتباط باشد. این حق حتی اگر خدای نکرده یکی از والدین فساد اخلاقی هم داشته باشد، از بین نمی رود، مگر در شرایط خیلی خاص و خطرناک که دادگاه نظر دیگری بدهد.

حضانت یعنی نگهداری، تربیت و سرپرستی فرزند، که معمولاً بعد از طلاق، تا ۷ سالگی با مادر و بعد از آن تا سن بلوغ (۹ سال برای دختر و ۱۵ سال برای پسر) با پدر است. اما حق ملاقات، جدای از حضانت است. کسی که حضانت فرزند را بر عهده دارد، نمی تواند طرف دیگر را از ملاقات با فرزند محروم کند. تعیین زمان، مکان و چگونگی این ملاقات هم اگر پدر و مادر به توافق نرسند، با دادگاه خانواده است که با در نظر گرفتن مصلحت طفل تصمیم گیری می کند.

مصلحت طفل، سنگ بنای تمام تصمیمات دادگاه در مورد فرزندان است. دادگاه همیشه به دنبال بهترین شرایط برای رشد و سلامت روحی و جسمی کودک است و این یعنی حتی اگر توافقاتی هم بین والدین وجود داشته باشد، اگر دادگاه تشخیص دهد که به ضرر کودک است، می تواند آن را تغییر دهد.

جرم انگاری ممانعت از ملاقات طفل در قوانین ایران

حالا که فهمیدیم حق ملاقات چیست و چقدر اهمیت دارد، بیایید ببینیم اگر کسی مانع این حق شد، قانون چه می گوید. قانون گذار ما برای جلوگیری از این کار، دو ماده مهم را در نظر گرفته که البته با هم تفاوت هایی دارند:

ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده: ممانعت از ملاقات

این ماده صراحتاً می گوید: «هرگاه مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند یا مانع ملاقات طفل با اشخاص ذی حق شود، برای بار نخست به پرداخت جزای نقدی درجه هشت و در صورت تکرار به حداکثر مجازات مذکور محکوم می شود.»

جزای نقدی درجه هشت یعنی حداکثر تا ۱۰ میلیون ریال. این ماده به طور خاص به زمانی اشاره دارد که والد مسئول حضانت (کسی که فرزند پیش اوست)، از روی عمد یا لجبازی، جلوی ملاقات طرف دیگر با فرزندش را می گیرد. این جرم، یک جرم سبک تر محسوب می شود و مجازات آن هم جزای نقدی است.

ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات): امتناع از تحویل طفل

این ماده کمی متفاوت است و می گوید: «اگر کسی از دادن طفلی که به او سپرده شده است، در موقع مطالبه اشخاصی که قانوناً حق مطالبه دارند، امتناع نماید، به حبس از سه ماه تا شش ماه محکوم خواهد شد.»

تفاوت اصلی اینجا است: ماده ۶۳۲ به موردی اشاره دارد که حضانت یا نگهداری طفل به صورت موقت یا دائم به کسی سپرده شده، اما وقتی موعد مقرر تمام می شود یا شخص صاحب حق مطالبه می کند، او حاضر به تحویل طفل نیست. مثلاً بعد از پایان زمان ملاقات، والد طفل را پس نمی دهد یا بعد از اینکه حضانت از او گرفته شده، باز هم طفل را نگه می دارد. مجازات این جرم، حبس است که آن را از ماده ۵۴ متمایز می کند.

تفاوت های کلیدی ماده ۵۴ و ماده ۶۳۲

این تفاوت ها در جدول زیر به شما کمک می کند تا موضوع را بهتر درک کنید:

ویژگی	ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده	ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی
موضوع جرم	ممانعت از ملاقات طفل با والد دیگر در زمان حضانت	امتناع از تحویل یا استرداد طفل پس از اتمام دوره حضانت یا حکم دادگاه
زمان وقوع	در طول دوره حضانت که حق ملاقات وجود دارد	پس از اتمام دوره حضانت قانونی یا صدور حکم قضایی برای تحویل طفل
نوع مجازات	جزای نقدی درجه هشت (تا ۱۰ میلیون ریال) و تکرار آن	حبس از سه ماه تا شش ماه
مرجع رسیدگی	شورای حل اختلاف (در مواردی)	دادسرا و دادگاه کیفری ۲

درک این تفاوت ها برای تعیین اینکه باید به کدام مرجع مراجعه کنید و چه جرمی اتفاق افتاده، حیاتی است. معمولاً در حالت اول، یعنی ممانعت ساده از ملاقات، پای ماده ۵۴ در میان است، ولی اگر بعد از یک حکم دادگاه برای ملاقات، طرف مقابل کلاً از برگرداندن بچه خودداری کند یا حضانتش تمام شده باشد و بچه را پس ندهد، ماده ۶۳۲ مطرح می شود که مجازات سنگین تری دارد.

بررسی صلاحیت مراجع رسیدگی به ممانعت از ملاقات طفل

خب، حالا که انواع جرم را شناختیم، برویم سر اصل مطلب: کدام مرجع صالح به رسیدگی است؟ این قسمت شاید کمی پیچیده باشد، چون بسته به نوع شکایت و مجازات، مراجع مختلفی درگیر می شوند.

الف) دادگاه خانواده (مرجع اصلی تعیین تکلیف ملاقات و ضمانت اجرای حقوقی)

دادگاه خانواده، خانه اصلی مسائل مربوط به کودک و والدین است. این دادگاه، مرجع اصلی برای موارد زیر است:

1. تعیین یا تغییر نحوه ملاقات: اگر والدین بر سر زمان و مکان ملاقات به توافق نرسند، دادگاه خانواده است که با در نظر گرفتن مصلحت طفل، برایش برنامه ریزی می کند. مثلاً تعیین می کند که پدر یا مادر، فرزند را هر هفته در چه روز و ساعتی و کجا ببیند.
2. صدور «دستور موقت ملاقات فرزند»: این یکی خیلی مهم است! گاهی اوقات، تا وقتی پرونده اصلی ملاقات در دادگاه بررسی شود، زمان زیادی طول می کشد. در این مدت، ممکن است فرزند از هر دو والدش دور بماند و آسیب ببیند. اینجا می توانید از دادگاه خانواده درخواست «دستور موقت ملاقات» کنید. این دستور، فوری صادر می شود، نیاز به پرداخت خسارت احتمالی ندارد و تا زمانی که دادگاه در مورد اصل دعوا تصمیم بگیرد، اعتبار دارد. این یعنی می توانید زودتر به حق ملاقاتتان برسید.
3. رسیدگی به درخواست تغییر حضانت یا تعیین ناظر: اگر ممانعت از ملاقات دائم اتفاق بیفتد و والد مسئول حضانت، مدام جلوی ملاقات را بگیرد، طبق ماده ۴۱ قانون حمایت خانواده، دادگاه می تواند حتی حضانت را از او بگیرد و به دیگری بدهد یا برای ملاقات، ناظر تعیین کند. یعنی یک نفر سوم (معمولاً از بستگان نزدیک طفل) ناظر بر ملاقات باشد تا از ممانعت جلوگیری شود. این هم یک ضمانت اجرای قوی است.

پس، دادگاه خانواده وظیفه دارد که به اصل حق ملاقات رسیدگی کند، آن را به رسمیت بشناسد و اگر نیاز بود، ترتیبات اجرایی آن را هم تعیین کند.

ب) شورای حل اختلاف (صلاحیت کیفری محدود)

اینجاست که قضیه کمی پیچیده تر می شود. طبق قانون، شورای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی به جرایم تعزیری درجه ۸ را دارد. یادتان هست که گفتیم مجازات ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده، جزای نقدی درجه هشت است؟ بله، دقیقاً به همین خاطر است که شورای حل اختلاف می تواند به جرم موضوع ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده رسیدگی کند. یعنی اگر فقط بحث ممانعت از ملاقات باشد که مجازاتش جزای نقدی است، پرونده می تواند در شورا بررسی شود.

اما چالش هایی هم وجود دارد. گاهی اوقات، بین شورای حل اختلاف و دادگاه ها در مورد صلاحیت، اختلاف نظر پیش می آید. در چنین مواقعی، طبق ماده ۱۵ قانون شوراهای حل اختلاف، نظر مرجع قضایی (یعنی دادگاه ها و دادسراها) لازم الاتباع است. این یعنی اگر دادسرا یا دادگاه بگوید این پرونده در صلاحیت شورا نیست، شورا باید تبعیت کند. اما در مجموع، برای جرایم سبک تر مثل جزای نقدی ماده ۵۴، شورا می تواند مرجع خوبی برای رسیدگی سریع باشد.

ج) دادسرا و دادگاه کیفری ۲ (صلاحیت در موارد جرایم سنگین تر)

زمانی که پای مجازات حبس به میان می آید، دیگر شورای حل اختلاف نمی تواند رسیدگی کند. اینجا دادسرا و دادگاه کیفری ۲ وارد عمل می شوند:

1. دادسرا: اگر شکایت شما بر اساس ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی باشد (یعنی امتناع از تحویل طفل)، ابتدا پرونده در دادسرا تشکیل می شود. دادسرا وظیفه دارد تحقیقات مقدماتی را انجام دهد، شواهد را جمع آوری کند و ببیند آیا جرمی اتفاق افتاده یا نه.
2. دادگاه کیفری ۲: بعد از تحقیقات دادسرا، اگر دادسرا تشخیص دهد که جرم واقع شده، کیفرخواست صادر می کند و پرونده را برای رسیدگی و صدور حکم به دادگاه کیفری ۲ می فرستد. چون مجازات حبس (در ماده ۶۳۲) از صلاحیت شورا خارج است، دادگاه کیفری ۲ تنها مرجع صالح برای رسیدگی به این جرم است.

گاهی اوقات هم ممکن است دادگاه خانواده، پرونده ای را برای رسیدگی کیفری به دادسرا ارجاع دهد، مثلاً اگر ببیند که ممانعت از ملاقات به حدی جدی و مکرر است که باید جنبه کیفری آن بررسی شود.

یادتان باشد، تشخیص مرجع صالح برای رسیدگی به ممانعت از ملاقات طفل، بستگی به این دارد که کدام ماده قانونی نقض شده است: اگر فقط ممانعت در حین حضانت باشد، احتمالاً شورای حل اختلاف (طبق ماده ۵۴)، و اگر امتناع از تحویل طفل باشد، دادسرا و دادگاه کیفری ۲ (طبق ماده ۶۳۲) صلاحیت دارند. البته دادگاه خانواده هم همیشه نقش کلیدی در تعیین اصل حق ملاقات و صدور دستورات موقت ایفا می کند.

فرآیند شکایت و پیگیری حقوقی ممانعت از ملاقات طفل

حالا که مراجع صالح را شناختید، احتمالاً می خواهید بدانید چطور باید این پیگیری ها را انجام داد. مراحل کلی به این صورت است:

مراحل ثبت دادخواست/شکایت

اولین قدم برای شروع، مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. این دفاتر، پل ارتباطی شما با قوه قضائیه هستند:

1. دادخواست تعیین/تغییر ملاقات: اگر هنوز حکم ملاقات ندارید یا می خواهید زمان و مکان آن را تغییر دهید، باید یک دادخواست به طرفیت والد دیگر، در دفتر خدمات قضایی ثبت کنید. این دادخواست به دادگاه خانواده فرستاده می شود.
2. درخواست دستور موقت ملاقات: این هم از طریق ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی انجام می شود و برای تسریع در ملاقات است.
3. شکوائیه ممانعت از ملاقات (کیفری): اگر می خواهید از جرم ممانعت از ملاقات (ماده ۵۴ یا ۶۳۲) شکایت کیفری کنید، باید شکوائیه خود را در دفتر خدمات قضایی ثبت کنید. این شکوائیه، بسته به نوع جرم، به شورای حل اختلاف یا دادسرا ارجاع می شود.

مدارک مورد نیاز

برای هر نوع دادخواست یا شکوائیه، معمولاً به مدارک زیر نیاز دارید:

• اصل شناسنامه و کارت ملی (هم خودتان و هم فرزند).
• سند ازدواج و طلاق نامه (در صورت وجود).
• حکم قبلی حضانت یا ملاقات (اگر قبلاً صادر شده باشد).
• هر گونه مدرکی که اثبات کند طرف مقابل مانع ملاقات شده (مثل پیامک ها، صدای ضبط شده، شهادت شهود).

اهمیت ادله اثبات

در هر پرونده ای، اثبات حرف شما اهمیت حیاتی دارد. در پرونده های ممانعت از ملاقات، می توانید از موارد زیر برای اثبات ادعای خود استفاده کنید:

• شهادت شهود: افرادی که شاهد ممانعت از ملاقات بوده اند.
• پیامک ها، ایمیل ها یا مکالمات ضبط شده: هر چیزی که نشان دهد طرف مقابل قصد ممانعت داشته یا عملاً این کار را کرده است.
• گزارش کلانتری: اگر قبلاً برای اجرای حکم ملاقات به کلانتری مراجعه کرده اید و با ممانعت روبرو شده اید، گزارش کلانتری می تواند مدرک مهمی باشد.

نقش وکیل خانواده

همانطور که می بینید، مسائل حقوقی مربوط به خانواده، به خصوص وقتی پای فرزند در میان است، می تواند پیچیده و حساس باشد. یک وکیل خانواده متخصص می تواند نقش بسیار مهمی ایفا کند:

• ارائه مشاوره های حقوقی دقیق و راهنمایی شما در مسیر درست.
• تنظیم دادخواست ها و شکوائیه های استاندارد و کامل.
• پیگیری پرونده در مراجع قضایی و دفاع از حقوق شما.
• کمک به جمع آوری و ارائه ادله اثبات.

با کمک یک وکیل باتجربه، می توانید با آرامش بیشتری این مسیر را طی کنید و از حقوق خود و فرزندتان بهتر دفاع کنید.

ضمانت های اجرایی و پیامدهای ممانعت از ملاقات

خب، تا اینجا فهمیدیم کجا باید شکایت کرد و چطور. حالا ببینیم اگر باز هم ممانعت ادامه پیدا کرد، قانون چه راهکارهایی برای برخورد با این وضعیت دارد؟

مجازات های کیفری

قبلاً هم اشاره کردیم، ولی اینجا دوباره تاکید می کنیم:

• جزای نقدی: طبق ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده، اگر کسی از روی عمد مانع ملاقات شود، بار اول به جزای نقدی درجه هشت محکوم می شود. اگر این کار را تکرار کند، مجازاتش تشدید می شود و به حداکثر مجازات یعنی ۱۰ میلیون ریال جزای نقدی محکوم می گردد.
• حبس: اگر موضوع از جنس امتناع از تحویل طفل باشد و مشمول ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی شود، فرد خاطی به حبس از سه تا شش ماه محکوم می شود. این مجازات سنگین تر، نشان از اهمیت بالای تحویل طفل بعد از پایان دوره قانونی یا حکم دادگاه دارد.

ضمانت اجرای حقوقی

فقط مجازات کیفری نیست که قانون برای ممانعت از ملاقات پیش بینی کرده؛ دادگاه خانواده هم می تواند از جنبه حقوقی وارد عمل شود و ضمانت اجراهای مهمی را اعمال کند:

1. بازداشت فرد ممتنع: طبق ماده ۴۰ قانون حمایت خانواده، اگر کسی از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت یا تحویل طفل سرپیچی کند یا مانع اجرای آن شود، به تقاضای ذی نفع و با دستور دادگاه صادرکننده رأی، تا زمان اجرای حکم بازداشت می شود. این یکی از قوی ترین اهرم ها برای اجبار به رعایت حکم دادگاه است.
2. تغییر حضانت یا تعیین ناظر: ماده ۴۱ قانون حمایت خانواده به دادگاه اختیار داده است که اگر تشخیص دهد ممانعت از ملاقات به ضرر مصلحت طفل است، می تواند حضانت را از والد ممتنع گرفته و به دیگری بسپارد. حتی می تواند یک ناظر برای ملاقات تعیین کند تا مطمئن شود ملاقات به درستی و بدون مشکل انجام می شود. ناظر معمولاً باید از بستگان نزدیک، معتمد و باتجربه باشد.
3. تهدید به پرداخت وجه التزام: اگرچه کمتر رایج است، اما گاهی دادگاه می تواند والد ممتنع را به پرداخت وجه التزام (جریمه مالی) در صورت عدم رعایت حکم ملاقات، تهدید کند.

تأثیر ممانعت بر مصلحت طفل

دادگاه همیشه در تمام تصمیمات خود، مصلحت طفل را در اولویت قرار می دهد. ممانعت از ملاقات، به طور جدی می تواند به مصلحت روحی و عاطفی کودک لطمه بزند. قطع ارتباط با یکی از والدین می تواند باعث احساس ناامنی، اضطراب، افسردگی و حتی مشکلات رفتاری در کودک شود. به همین دلیل، دادگاه ها با حساسیت ویژه ای به این پرونده ها رسیدگی می کنند و تلاش می کنند تا با اعمال ضمانت های اجرایی مناسب، ارتباط کودک با هر دو والد حفظ شود.

اگر ممانعت از ملاقات به حدی باشد که برای کودک خطرناک تلقی شود (مثلاً والد ممتنع، فرزند را در معرض آسیب های روحی یا جسمی قرار دهد)، دادگاه می تواند تصمیمات جدی تری مانند محدود کردن زمان ملاقات، ملاقات با حضور ناظر یا حتی در موارد حاد، سلب کامل حق ملاقات را اتخاذ کند. اما سلب کامل حق ملاقات بسیار نادر است و فقط در شرایط بسیار استثنایی و با اثبات خطر جدی برای کودک اتفاق می افتد.

نمونه درخواست دستور موقت ملاقات با فرزند

همانطور که گفتیم، درخواست دستور موقت ملاقات می تواند به شما کمک کند تا سریع تر به حق ملاقات فرزندتان برسید. در اینجا یک نمونه ساده و کلی از نحوه تنظیم چنین درخواستی را می آوریم تا با بخش های اصلی آن آشنا شوید. توجه داشته باشید که این یک فرم حقوقی کامل نیست و برای تنظیم دقیق و قانونی، حتماً باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و با کمک وکیل اقدام کنید.

بسمه تعالی
دادخواست تقاضای صدور دستور موقت ملاقات با فرزند

ریاست محترم دادگاه خانواده شهر [نام شهر شما]

با سلام و احترام،

اینجانب:
خواهان: [نام و نام خانوادگی شما]
فرزند: [نام پدر شما]
شغل: [شغل شما]
نشانی: [آدرس کامل شما]

خوانده: [نام و نام خانوادگی والد دیگر]
فرزند: [نام پدر والد دیگر]
شغل: [شغل والد دیگر]
نشانی: [آدرس کامل والد دیگر]

خواسته: تقاضای صدور دستور موقت مبنی بر اجازه ملاقات با فرزند مشترک (یا فرزندان مشترک) [نام فرزند/فرزندان]

دلایل و منضمات:
۱. کپی مصدق (تایید شده) شناسنامه و کارت ملی خواهان
۲. کپی مصدق سند ازدواج (در صورت موجود بودن)
۳. کپی مصدق طلاق نامه (در صورت وجود)
۴. مدارک اثبات ممانعت از ملاقات (مانند پیامک ها، شهادت شهود، گزارش کلانتری – در صورت وجود)
۵. [هر دلیل یا مدرک دیگری که دارید]

شرح و توضیح خواسته:
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان فوق، همسر سابق/همسر قانونی خوانده محترم می باشم که حاصل زندگی مشترک ما، فرزند/فرزندان مشترک به نام [نام فرزند/فرزندان] متولد [تاریخ تولد فرزند/فرزندان] است. در حال حاضر، حضانت فرزند/فرزندان مشترک با خوانده محترم است.

متأسفانه، علی رغم حق قانونی اینجانب برای ملاقات با فرزند/فرزندان مشترک، خوانده محترم به صورت مکرر و بدون دلیل موجه، از ملاقات اینجانب با فرزند/فرزندان ممانعت به عمل می آورد/آورده است. این ممانعت موجب ایجاد مشکلات روحی و عاطفی هم برای اینجانب و هم برای فرزند/فرزندان مشترک شده و ادامه این وضعیت به صلاح مصلحت طفل/اطفال نمی باشد.

با توجه به فوریت امر و اهمیت حفظ ارتباط عاطفی فرزند/فرزندان با اینجانب و جلوگیری از آسیب های روحی احتمالی، و نظر به اینکه رسیدگی به اصل دعوای ملاقات ممکن است زمان بر باشد، مستنداً به قانون حمایت خانواده، تقاضای صدور دستور موقت مبنی بر اجازه ملاقات با فرزند/فرزندان مشترک (مثلاً هر هفته [تعداد روز] روز/ساعت در [مکان مشخص یا مرکز مورد تایید دادگاه]) و اجرای آن را قبل از ابلاغ به خوانده محترم، از محضر دادگاه محترم دارم.

قبلاً از توجه و دستور مقتضی جنابعالی کمال تشکر و قدردانی را دارم.

با تقدیم احترام
[امضا و نام و نام خانوادگی خواهان]
[تاریخ]

در این نمونه، شما باید اطلاعات خودتان و طرف مقابل را دقیق بنویسید، مدارک لازم را پیوست کنید و به صورت مختصر و واضح توضیح دهید که چرا درخواست دستور موقت ملاقات را دارید و ممانعت از ملاقات چه آسیب هایی ایجاد کرده است.

سخن پایانی

ممانعت از ملاقات طفل، یک مسئله پیچیده حقوقی و عاطفی است که می تواند آثار منفی زیادی بر زندگی فرزندان و والدین داشته باشد. در این مطلب سعی کردیم به زبان ساده و کاربردی، صلاحیت مراجع مختلف برای رسیدگی به این موضوع را بررسی کنیم، از دادگاه خانواده که به اصل حق ملاقات می پردازد تا شورای حل اختلاف برای جرایم سبک تر (ماده ۵۴) و دادسرا و دادگاه کیفری ۲ برای جرایم سنگین تر (ماده ۶۳۲).

همانطور که دیدید، قانون گذار ما تمهیدات زیادی برای حفظ حق ملاقات فرزند در نظر گرفته است، از مجازات های کیفری گرفته تا امکان تغییر حضانت یا تعیین ناظر. اما مهم ترین نکته این است که همیشه مصلحت طفل در اولویت قرار می گیرد.

اگر با چنین مشکلی مواجه شدید، آرامش خود را حفظ کنید و از مسیر قانونی اقدام کنید. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و مهم تر از آن، مشورت با یک وکیل متخصص خانواده می تواند بهترین راهنما برای شما باشد تا بتوانید از حقوق قانونی خود و فرزند دلبندتان به بهترین نحو دفاع کنید و دوباره ارتباط عاطفی بین شما و فرزندتان برقرار شود. این راهنمایی ها به شما کمک می کند تا بدانید دقیقاً چه مسیری را باید دنبال کنید و از سردرگمی های قانونی کم شود.