گذاشتن مهریه برای اجرا

وقتی صحبت از مهریه میشه، خیلی ها ممکنه فکر کنن قضیه پیچیده ست و راه و چاه خاص خودش رو داره. اما نگران نباشید، گذاشتن مهریه برای اجرا حق مسلم شماست و می تونید هم از طریق اداره ثبت و هم دادگاه اقدام کنید. مهم اینه که مراحل رو درست و با آگاهی کامل جلو ببرید تا به حق و حقوقتون برسید. این مقاله دقیقا همینجاست تا مسیر رو براتون روشن کنه.

مهریه، به زبان ساده، یک حق مالیه که با عقد ازدواج به زن تعلق می گیره. یعنی چی؟ یعنی به محض اینکه خطبه عقد خونده میشه، زن مالک تمام و کمال مهریه اش میشه، حتی اگر هنوز زندگی مشترک رو شروع نکرده باشن. این یه حق کاملاً شخصیه که هیچ کس، حتی پدر و مادر، نمی تونن شما رو ازش محروم کنن یا به جاش تصمیم بگیرن. حالا ممکنه شرایطی پیش بیاد که بخواید این حق رو مطالبه کنید یا به قول معروف اجرا گذاشتن مهریه رو در دستور کار قرار بدید. از طلاق و جدایی بگیرید تا حتی در طول زندگی مشترک، هر زمان که خودتون صلاح بدونید، این امکان براتون وجود داره که مهریه رو درخواست کنید.

اما خب، مثل هر مسئله حقوقی دیگه ای، روش های گرفتن مهریه و روند مطالبه اش ریزه کاری های خودش رو داره. لازمه که با قوانین و مراحل آشنا باشید تا سردرگم نشید و بهترین تصمیم رو بگیرید. تو این مقاله، قراره قدم به قدم کنار هم باشیم و از صفر تا صدِ ماجرای اجرا گذاشتن مهریه رو با زبانی ساده و خودمونی بررسی کنیم. از انواع مهریه و تفاوت هاشون می گیم، بهتون نشون میدیم که چطور می تونید از دو مسیر قانونی (ثبت و دادگاه) اقدام کنید، محدودیت های قانونی مثل همون قضیه معروف ۱۱۰ سکه رو براتون روشن می کنیم و در نهایت، چند تا نکته حسابی و کاربردی بهتون می گیم که موقع طی کردن این فرآیند، حسابی به دردتون می خوره. پس با ما همراه باشید تا خیالتون از بابت مطالبه مهریه راحت بشه.

مهریه چیه اصلا؟ بیایید از پایه شروع کنیم!

قبل از اینکه بریم سراغ مراحل به اجرا گذاشتن مهریه، بد نیست یه مروری داشته باشیم روی خود مهریه. می دونید که مهریه جزو مهمترین حقوق مالی زنه و در شرع و قانون هم خیلی روش تاکید شده. در واقع، ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی میگه که به محض اینکه عقد نکاح انجام میشه، زن مالک تمام مهریه میشه. این یعنی مهریه یک بدهی شرعی و قانونیه که مرد به زن داره و باید پرداختش کنه.

انواع مهریه و تقسیم بندی های مختلف

مهریه رو میشه از چند زاویه مختلف نگاه کرد و دسته بندی کرد. این دسته بندی ها کمک می کنه تا بهتر بدونیم چطور باید مهریه رو مطالبه کنیم:

۱. تقسیم بندی مهریه از نظر ماهیت (چیستی مهریه):

• مهرالمسمی: این همون مهریه ایه که توی عقدنامه (سند ازدواج) نوشته میشه و زن و مرد با هم سرش توافق کردن. می تونه سکه باشه، مال غیرمنقول (مثل خونه یا زمین)، پول نقد یا هر چیز دیگه ای که ارزش مالی و شرعی داشته باشه. تقریباً بیشتر مهریه ها از همین نوع هستند.
• مهرالمثل: گاهی ممکنه توی عقدنامه مهریه ای مشخص نشده باشه یا تعیین مهریه کلاً باطل باشه. توی این حالت، طبق قانون، مهریه بر اساس عرف و رسوم و با توجه به وضعیت و جایگاه اجتماعی زن تعیین میشه. اسمش روشه؛ یعنی مثل مهریه زن های هم تراز.
• مهرالمتعه: این مورد زمانی پیش میاد که توی عقد، مهریه ای مشخص نشده باشه و قبل از اینکه عقد رسمی بشه (یعنی قبل از نزدیکی)، طلاق اتفاق بیفته. اینجا مرد باید مبلغی رو به عنوان مهریه به زن بده که بهش مهرالمتعه می گن و میزانش بستگی به وضعیت مالی مرد داره.

۲. تقسیم بندی مهریه از نظر نحوه پرداخت:

اینجا دیگه بحث خیلی جدی تر میشه، چون مستقیماً روی روش های گرفتن مهریه تاثیر میذاره:

• مهریه عندالمطالبه: این رایج ترین نوع مهریه است. یعنی زن هر وقت که بخواد و اراده کنه، می تونه مهریه اش رو از مرد بخواد. مرد هم باید بلافاصله پرداختش کنه. اینجا نیازی نیست که زن ثابت کنه مرد توانایی پرداخت داره، همین که درخواست بده، مرد باید پرداخت کنه. اگر مرد پرداخت نکرد، زن می تونه اقدام قانونی کنه و گذاشتن مهریه برای اجرا رو شروع کنه. توی این حالت، هم میشه اموال رو توقیف کرد و هم (با شرایطی که جلوتر می گیم) میشه درخواست جلب مرد رو داد.
• مهریه عندالاستطاعه: توی این نوع مهریه، زن فقط وقتی می تونه مهریه اش رو بخواد که ثابت کنه مرد توانایی مالی پرداختش رو داره. یعنی بار اثبات توانایی مالی مرد، به عهده زنه. معمولاً برای این کار باید لیستی از اموال مرد رو به دادگاه معرفی کرد. مهریه عندالاستطاعه فرآیند پیچیده تری داره و توقیف اموال و حتی ممنوع الخروجی مرد هم فقط در صورت اثبات استطاعت مالی انجام میشه. جلب مرد هم که کلاً منتفیه.

پس دیدید چقدر مهمه که بدونید مهریه تون از کدوم نوعه؟ چون مسیر مطالبه مهریه و حتی شانس موفقیت تون رو حسابی تحت تاثیر قرار میده. حالا که با انواع مهریه آشنا شدید، بریم سراغ اینکه چطور می تونید مهریه تون رو به مرحله اجرا برسونید.

مسیرهای قانونی برای به اجرا گذاشتن مهریه: ثبت یا دادگاه؟

شاید براتون سوال باشه که خب، حالا من می خوام مهریه ام رو بگیرم، باید از کجا شروع کنم؟ نگران نباشید، دو تا مسیر اصلی برای گذاشتن مهریه برای اجرا وجود داره: یکی از طریق اداره ثبت اسناد و یکی هم از طریق دادگاه خانواده. هر کدوم مزایا و معایب خاص خودشون رو دارن و انتخاب مسیر درست، خیلی به شرایط شما و وضعیت مالی مرد بستگی داره.

انتخاب مسیر صحیح: کی بریم ثبت، کی بریم دادگاه؟

اینکه کدوم روش برای شما بهتره، بستگی به چند تا چیز داره:

1. وضعیت مالی زوج: آیا مرد اموال مشخصی داره؟ حساب بانکی پر و پیمون؟ ملک یا ماشین به اسمش هست؟
2. اهداف شما: فقط می خواید اموال توقیف بشه؟ یا به دنبال ممنوع الخروجی یا حتی جلب مرد هستید؟
3. سرعت و هزینه: چقدر براتون مهمه که سریع تر به نتیجه برسید و چقدر می تونید هزینه کنید؟

با جواب دادن به این سوال ها، می تونید تصمیم بهتری بگیرید. حالا بیایید هر دو روش رو با جزئیات بررسی کنیم:

۱. روش اول: مطالبه مهریه از طریق اداره اجرای ثبت (دفتر ازدواج)

این روش رو میشه اولین قدم برای گذاشتن مهریه برای اجرا دونست، به خصوص اگه می دونید مرد اموالی داره که می تونه توقیف بشه.

مزایا و معایب:

• مزایا:
  • سرعت نسبی: معمولاً از دادگاه کمی سریع تر به نتیجه می رسید.
  • کم هزینه تر: نیاز به پرداخت هزینه دادرسی اولیه (در دادگاه) ندارید و هزینه ها کمتره.
  • عدم نیاز به اثبات استطاعت (برای عندالمطالبه): اگر مهریه عندالمطالبه باشه، نیازی نیست ثابت کنید مرد پولداره.
  • ممنوع الخروجی: حتی برای مهریه بالای ۱۱۰ سکه هم می تونید درخواست ممنوع الخروجی بدید.
• معایب:
  • محدود به وجود اموال: این روش وقتی جواب میده که مرد اموال قابل توقیف داشته باشه. اگه اموالی نباشه، به بن بست می خورید.
  • عدم امکان جلب: از طریق اداره ثبت نمی تونید درخواست جلب مرد رو بدید، حتی برای ۱۱۰ سکه.
  • محدودیت در استعلام: اداره ثبت ممکنه به اندازه دادگاه در استعلام اموال از مراجع مختلف قدرت عمل نداشته باشه.

مراحل گام به گام:

1. مراجعه به دفتر ازدواج و درخواست صدور اجرائیه:

   اولین کاری که باید بکنید اینه که با مدارک لازم برای مهریه (سند ازدواج رسمی، شناسنامه و کارت ملی خودتون) به همون دفتری که عقد کردید، برید. اونجا درخواست می کنید که برای مهریه تون اجرائیه صادر بشه. این اجرائیه یه جور دستور رسمی برای شروع فرآیند اجراست.

2. ارسال اجرائیه به اداره ثبت اسناد و املاک:

   بعد از صدور اجرائیه، این مدرک به اداره ثبت اسناد و املاک محل اقامت مرد (زوج) ارسال میشه. حالا، اداره ثبت به مرد اخطار میده که ظرف ۱۰ روز مهریه رو پرداخت کنه یا اموالش رو برای پرداخت معرفی کنه.

3. معرفی اموال قابل توقیف توسط زوجه:

   نکته مهم اینجاست که شما (یا وکیلتون) باید به اداره ثبت کمک کنید تا اموال مرد رو پیدا کنه. یعنی باید هر چیزی که از اموال مرد می دونید (مثل پلاک ماشین، سند ملک، شماره حساب بانکی، سهام بورس و…) رو معرفی کنید. هرچی اطلاعات دقیق تری داشته باشید، کار سریع تر پیش میره.

4. توقیف اموال معرفی شده توسط اداره ثبت:

   اگه اموال معرفی شده توسط شما، جزو مستثنیات دین نباشه (که جلوتر توضیح میدیم چیه)، اداره ثبت اون ها رو توقیف می کنه تا از محل فروش یا وصولشون، مهریه شما پرداخت بشه.

5. درخواست ممنوع الخروجی زوج:

   همونطور که گفتیم، یکی از مزایای این روش اینه که می تونید درخواست ممنوع الخروجی مهریه رو هم بدید، حتی اگر مهریه تون بیشتر از ۱۱۰ سکه باشه و هنوز چیزی دریافت نکرده باشید.

6. اقدامات پس از عدم شناسایی اموال (ارجاع به دادگاه خانواده):

   اگه مرد هیچ مالی نداشته باشه یا اموالی که معرفی می کنید، جزو مستثنیات دین باشه و نتونید چیزی رو توقیف کنید، اداره ثبت بهتون گواهی میده که نتونسته مالی از مرد پیدا کنه. با این گواهی، می تونید برای ادامه کار به دادگاه خانواده مراجعه کنید. اینجور مواقع، دیگه مسیر مطالبه مهریه به دادگاه می کشه.

حواستون باشه که اجرا گذاشتن مهریه از طریق ثبت فقط زمانی بهترین گزینه است که مرد اموال قابل توقیف داشته باشه و شما بتونید اون ها رو معرفی کنید. در غیر این صورت، ممکنه وقت و انرژی تون هدر بره.

۲. روش دوم: مطالبه مهریه از طریق دادگاه خانواده

مسیر دادگاه، معمولاً برای وقتیه که اوضاع پیچیده تره، مرد مالی نداره یا شما می خواید از اهرم هایی مثل جلب یا تامین خواسته (توقیف اموال قبل از ابلاغ) استفاده کنید.

مزایا و معایب:

• مزایا:
  • امکان صدور حکم جلب: تا سقف ۱۱۰ سکه (یا معادلش) امکان جلب مرد بابت مهریه وجود داره.
  • امکان توقیف اموال پیش از ابلاغ (تامین خواسته): می تونید قبل از اینکه مرد از دادخواست شما باخبر بشه، اموالش رو توقیف کنید تا نتونه اون ها رو منتقل کنه. (تامین خواسته مهریه)
  • انعطاف پذیری بیشتر: دادگاه در کشف اموال و بررسی شرایط، قدرت عمل بیشتری داره.
  • صلاحیت در موارد پیچیده: برای مهریه عندالاستطاعه یا وقتی مرد ادعای اعسار داره، دادگاه صلاحیت رسیدگی کامل تری داره.
• معایب:
  • زمان برتر: معمولاً فرآیند رسیدگی در دادگاه طولانی تر از ثبت میشه.
  • نیاز به پرداخت هزینه دادرسی: باید در ابتدای کار، مبلغی رو به عنوان هزینه دادرسی بپردازید. این هزینه بر اساس مبلغ مهریه شما محاسبه میشه.

صلاحیت محاکم:

• شورای حل اختلاف: اگه مبلغ کل مهریه (نه هر سکه) تا ۲۰ میلیون تومان باشه، باید دادخواستتون رو به شورای حل اختلاف بدید.
• دادگاه خانواده: اگه مبلغ مهریه بالای ۲۰ میلیون تومان باشه، دادگاه خانواده صالح به رسیدگیه.

مراحل گام به گام:

1. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ثبت دادخواست:

   با مدارک لازم برای مهریه (سند ازدواج، شناسنامه و کارت ملی) به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه می کنید و دادخواست مطالبه مهریه رو ثبت می کنید. اینجا باید اطلاعات دقیق از مرد و مهریه تون رو وارد کنید.

2. درخواست تامین خواسته (توقیف اموال قبل از ابلاغ):

   این یکی از مهم ترین و کاربردی ترین قسمت های مسیره، به خصوص اگه نگرانید مرد اموالش رو پنهان یا منتقل کنه. در همین مرحله ثبت دادخواست، می تونید همزمان درخواست تامین خواسته رو هم ارائه بدید. با این کار، دادگاه بدون اینکه به مرد خبر بده، دستور توقیف اموالش رو صادر می کنه. نکته مهم: بعد از صدور قرار تامین خواسته، شما ۱۰ روز وقت دارید که دادخواست اصلی مطالبه مهریه رو هم ثبت کنید، وگرنه قرار تامین خواسته خود به خود باطل میشه و اموال از توقیف آزاد میشن.

3. ارسال دادخواست به دادگاه خانواده و تعیین وقت رسیدگی:

   بعد از ثبت دادخواست، پرونده به دادگاه خانواده ارجاع میشه و قاضی برای رسیدگی، وقت تعیین می کنه.

4. جلسه رسیدگی و ارائه دفاعیات:

   در جلسه دادگاه، هم شما (یا وکیلتون) و هم مرد (یا وکیلش) فرصت دارید که صحبت کنید و دلایل و مدارکتون رو ارائه بدید. اگه مهریه عندالاستطاعه باشه، اینجا شما باید توانایی مالی مرد رو ثابت کنید.

5. صدور حکم مهریه:

   بعد از بررسی مدارک و شنیدن دفاعیات، قاضی حکم خودش رو صادر می کنه. این حکم می تونه به نفع شما باشه و مرد رو به پرداخت مهریه محکوم کنه.

6. مراحل اجرای حکم (صدور اجرائیه، معرفی اموال، درخواست جلب):

   بعد از قطعی شدن حکم دادگاه، نوبت به اجرای حکم میرسه. اینجا دوباره اجرائیه صادر میشه. اگه مرد مهریه رو پرداخت نکنه، می تونید اموالش رو معرفی کنید تا توقیف بشن یا اگه شرایطش مهیا باشه (که جلوتر می گیم)، درخواست جلبش رو بدید.

دیدید که هر دو روش، هم اداره ثبت و هم دادگاه، مراحل خاص خودشون رو دارن. انتخاب بین این دو، همونطور که گفتیم، کاملاً به شرایط شما بستگی داره. اما معمولاً توصیه میشه که اگه از وجود اموال مرد مطمئنید، اول از طریق اداره ثبت اقدام کنید چون هم کم هزینه تره و هم سریع تر. اگه اونجا به نتیجه نرسیدید، بعداً سراغ دادگاه بیایید.

قوانین مهم، محدودیت ها و چالش های حقوقی مهریه

وقتی پای گذاشتن مهریه برای اجرا وسط میاد، یه سری قوانین و چالش های خاص هست که باید حسابی حواستون بهشون باشه. این بخش رو با دقت بخونید تا موقع اقدام، غافلگیر نشید.

قانون ۱۱۰ سکه: واقعا مهریه فقط ۱۱۰ تاست؟

شاید خیلی شنیده باشید که میگن «مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه نیست!» یا «فقط ۱۱۰ سکه از مهریه رو میشه گرفت!». این حرف کامل درست نیست و باعث سردرگمی خیلی ها میشه. محدودیت ۱۱۰ سکه مهریه به این معنی نیست که اگه مهریه تون بیشتر از ۱۱۰ تا باشه، بقیه اش رو نمی تونید بگیرید. قضیه از این قراره:

• اصل مهریه: مهریه هر چقدر که در عقدنامه توافق شده باشه (مثلاً ۳۰۰ سکه، ۵۰۰ سکه یا هر تعداد دیگه)، همون مقدار، حق شماست و مرد باید تمام اون رو پرداخت کنه.
• محدودیت جلب: قانون جدید مهریه فقط برای ۱۱۰ سکه (یا معادل ریالی اون) امکان جلب مرد بابت مهریه و حبس کردنش رو میده. یعنی اگه مرد تا ۱۱۰ سکه رو پرداخت نکنه و اموالی هم برای توقیف نداشته باشه، میشه درخواست جلبش رو داد.
• مازاد بر ۱۱۰ سکه: اگه مهریه شما مثلاً ۲۰۰ سکه باشه و مرد ۱۱۰ سکه رو پرداخت کرده باشه، یا بابت ۱۱۰ سکه جلب شده و الان آزاد شده، برای باقی مانده (یعنی ۹۰ سکه بعدی) دیگه نمی تونید درخواست جلب بدید. برای این مقدار، فقط در صورتی می تونید مهریه رو بگیرید که مرد اموالی داشته باشه و شما اون ها رو به دادگاه یا اداره ثبت معرفی کنید تا توقیف بشن.

پس ببینید، این محدودیت فقط روی اهرم فشار جلب مرد تاثیر میذاره، نه روی اصل حق مهریه شما. تمام مهریه شما، هر مقدار که باشه، از نظر قانونی قابل مطالبه است.

مثال: فرض کنید مهریه شما ۵۰۰ سکه است. شما دادخواست مطالبه مهریه رو میدید. اگر مرد ۱۱۰ سکه اول رو پرداخت نکنه و مالی هم برای توقیف نداشته باشه، می تونید درخواست جلبش رو بدید. اما اگه بعد از پرداخت ۱۱۰ سکه، یا بعد از جلب و آزادی مرد، باز هم برای باقی مانده مهریه (۳۹۰ سکه) بخواید اقدام کنید، دیگه امکان جلب مرد وجود نداره و فقط باید دنبال توقیف اموالش باشید.

مستثنیات دین: اموالی که قابل توقیف نیستند!

یکی دیگه از چالش های مهم در توقیف اموال مهریه، قضیه «مستثنیات دین» هست. این ها اموالی هستند که قانون می گه حتی اگه مرد بدهکار باشه، نمی تونید اون ها رو توقیف کنید. چرا؟ چون این ها برای ادامه زندگی ضروری هستند. طبق ماده ۲۴ قانون محکومیت های مالی، این اموال عبارتند از:

1. منزل مسکونی که عرفاً در شأن بدهکار (مرد) و خانواده اش باشه و برای زندگی ضروریه.
2. اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع نیازهای ضروری مرد و کسانی که تحت تکفلشن، لازم باشه.
3. آذوقه (مواد غذایی) موجود به اندازه ای که عرفاً برای یه مدت مشخص (مثلاً یک ماه) نیاز باشه.
4. کتاب ها و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق، متناسب با شأنشون.
5. وسایل و ابزار کار کاسب ها، پیشه ورها، کشاورزها و هر کسی که برای امرار معاش خودش و خانواده اش لازم داره.
6. تلفن مورد نیاز بدهکار (مرد).
7. مبلغی که بابت اجاره خانه به موجر پرداخت میشه، البته به شرطی که پرداخت اجاره بدون اون، مرد رو به سختی بندازه و خونه ای که اجاره کرده هم در شأنش باشه.

پس حواستون باشه که وقتی می خواید اموال مرد رو معرفی کنید، این موارد رو در نظر بگیرید. اگه مالی رو معرفی کنید که جزو مستثنیات دین باشه، دادگاه یا اداره ثبت اون رو توقیف نمی کنه یا حتی اگه توقیف شده باشه، با اعتراض مرد، از توقیف آزاد میشه.

دادخواست اعسار و تقسیط مهریه: وقتی مرد میگه ندارم!

یکی از اتفاقات رایج بعد از گذاشتن مهریه برای اجرا، اینه که مرد ادعا می کنه توانایی مالی برای پرداخت مهریه رو نداره و دادخواست اعسار (به معنای ناتوانی مالی) میده. با این دادخواست، مرد از دادگاه می خواد که مهریه رو قسط بندی کنه.

• شرایط و نحوه ارائه دادخواست اعسار: مرد باید با ارائه لیست اموال و درآمدش، و همچنین شهادت شهود، ثابت کنه که واقعاً توانایی پرداخت یکجای مهریه رو نداره.
• چگونگی دفاع زوجه در مقابل دادخواست اعسار: شما می تونید در مقابل این دادخواست دفاع کنید. یعنی باید ثابت کنید که مرد دروغ میگه و توانایی مالی داره. برای این کار، می تونید لیستی از اموال یا درآمدهای پنهان مرد رو به دادگاه بدید، یا شهودی رو معرفی کنید که تمکن مالی مرد رو تایید کنن.
• تاثیر اعسار بر ممنوع الخروجی و حکم جلب: اگر دادگاه اعسار مرد رو قبول کنه و حکم به تقسیط مهریه بده، دیگه امکان جلب مرد (برای همون ۱۱۰ سکه) وجود نداره. همچنین، اگه مرد اقساط رو مرتب پرداخت کنه، می تونه درخواست رفع ممنوع الخروجی بده.

پنهان کردن اموال توسط زوج و روش های کشف اون

متاسفانه، خیلی از مردها وقتی می بینن زن داره برای اجرا گذاشتن مهریه اقدام می کنه، سریعاً دست به کار میشن و اموالشون رو به اسم بقیه می زنن یا سعی می کنن پنهانشون کنن. اما نگران نباشید، راه هایی برای کشف این اموال وجود داره:

• استعلام اموال: شما (یا وکیلتون) می تونید از دادگاه درخواست کنید تا از مراجع مختلف مثل سازمان ثبت اسناد (برای املاک)، بانک مرکزی (برای حساب های بانکی)، اداره راهور (برای ماشین)، بورس (برای سهام) و حتی اداره مخابرات (برای شماره تلفن و سیم کارت) استعلام بگیره تا اموال مرد رو پیدا کنه.
• اهمیت همکاری با وکیل مجرب: یک وکیل مهریه خوب و با تجربه، می دونه که چطور و از چه راه هایی میشه اموال پنهان شده مرد رو پیدا کرد و چطور باید دادخواست ها و درخواست های استعلام رو تنظیم کرد.
• پیامدهای قانونی پنهان کردن عمدی اموال: اگر ثابت بشه که مرد عمداً اموالش رو پنهان کرده یا به اسم کس دیگه ای زده تا مهریه رو نده، این کار جرم محسوب میشه و مجازات داره.

پس با آگاهی از این قوانین و چالش ها، می تونید با چشم بازتری برای گذاشتن مهریه برای اجرا اقدام کنید و کمتر دچار مشکل بشید.

راهکارهای عملی و توصیه های مهم برای شما

حالا که با جزئیات قانونی و مراحل اجرا گذاشتن مهریه آشنا شدید، نوبت به چند تا نکته عملی و مشاوره کاربردی میرسه که می تونه حسابی به دردتون بخوره و مسیر رو براتون هموارتر کنه.

نقش وکیل: چرا به وکیل احتیاج داریم؟

مطالبه مهریه، به خصوص اگه پرونده تون پیچیده باشه، می تونه حسابی وقت گیر و پر از استرس باشه. اینجا نقش یک وکیل مهریه دانا و باتجربه خیلی پررنگ میشه. مزایای گرفتن وکیل رو دست کم نگیرید:

• کاهش استرس و فشار روانی: وکیل تمام پیگیری ها و رفت و آمدها به دادگاه و ادارات رو خودش انجام میده و شما رو از این دغدغه ها نجات میده.
• تسریع فرآیند: وکیل چون با رویه های قضایی و اداری آشناست، می تونه کارها رو سریع تر پیش ببره و از اشتباهات احتمالی که ممکنه باعث طولانی شدن روند بشه، جلوگیری کنه.
• آشنایی با رویه های قضایی و حقوقی: وکیل به تمام قوانین و تبصره ها مسلطه و می تونه بهترین راهکار رو برای پرونده شما پیدا کنه. مثلاً می دونه چطور تامین خواسته بدید، چطور اموال رو استعلام کنید یا چطور در مقابل دادخواست اعسار مرد دفاع کنید.
• افزایش شانس موفقیت: با حضور وکیل، شانس موفقیت شما در پرونده به مراتب بالاتر میره، چون اون می دونه چطور باید مدارک رو ارائه داد و از حقوق شما دفاع کرد.

چگونگی انتخاب وکیل مناسب: وقتی دنبال وکیل هستید، حتماً سراغ وکیلی برید که تخصص و تجربه کافی در پرونده های حقوق خانواده، به خصوص مهریه، داشته باشه. ازش بخواید درباره تجربه هاش صحبت کنه و سوالاتتون رو باهاش در میون بذارید.

هزینه های مرتبط با اجرا گذاشتن مهریه: چقدر باید خرج کرد؟

خب، هر فرآیند قانونی ای هزینه های خودش رو داره. هزینه اجرا گذاشتن مهریه هم از این قاعده مستثنی نیست. این هزینه ها شامل موارد زیر میشه:

• هزینه دادرسی: اگه از طریق دادگاه اقدام کنید، باید در ابتدای کار مبلغی رو به عنوان هزینه دادرسی بپردازید. این مبلغ بستگی به ارزش مهریه شما داره و معمولاً ۳.۵ درصد از میزان مهریه درخواستی شماست (البته برای مبالغ بالا، سقف داره).
• حق الوکاله وکیل: اگه وکیل بگیرید، باید باهاش سر حق الوکاله اش به توافق برسید. این مبلغ می تونه درصدی از مهریه یا مبلغ ثابت باشه.
• هزینه های کارشناسی: گاهی ممکنه برای تعیین ارزش بعضی از اموال یا محاسبات خاص، نیاز به نظر کارشناس باشه که این هم هزینه جداگانه داره.
• هزینه های اجرایی و ثبت: اگه از طریق اداره ثبت اقدام کنید، هزینه های اجرایی و اداری داره که البته از هزینه دادرسی دادگاه کمتره.

البته، اگر توانایی پرداخت هزینه دادرسی رو نداشته باشید، می تونید همزمان با دادخواست اصلی، دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی رو هم بدید که اگه دادگاه قبول کنه، از پرداختش معاف می شید.

مدت زمان تقریبی فرآیند مطالبه مهریه: چقدر طول می کشه؟

یکی از سوالات مهم اینه که کلاً این مدت زمان مطالبه مهریه چقدره؟ راستش رو بخواهید، نمیشه یه عدد دقیق گفت، چون عوامل زیادی روی طولانی یا کوتاه شدن این فرآیند تاثیر میذاره:

• نوع مهریه: مهریه عندالمطالبه معمولاً سریع تر از مهریه عندالاستطاعه به نتیجه میرسه، چون توی دومی باید توانایی مالی مرد رو ثابت کنید.
• پیچیدگی پرونده: اگه مرد اموال زیادی داشته باشه، یا سعی کنه اون ها رو پنهان کنه، یا دادخواست اعسار بده، پرونده پیچیده تر و طولانی تر میشه.
• همکاری زوج: اگه مرد همکاری کنه و مهریه رو بپردازه، طبیعتاً کار خیلی سریع تموم میشه.
• شلوغی دادگاه ها و ادارات: حجم پرونده ها در مراجع قضایی هم روی زمان بندی تاثیرگذاره.

به طور کلی، ممکنه از چند ماه تا حتی چند سال طول بکشه تا پرونده مهریه به طور کامل به نتیجه برسه. اما با پیگیری درست و راهنمایی وکیل، میشه این زمان رو تا حد ممکن کاهش داد.

چند نکته کلیدی که باید بدونید!

و در آخر، چند تا نکته مهم و طلایی که دونستنشون می تونه حسابی به کارتون بیاد:

• بدون طلاق هم میشه مهریه رو گرفت: این تصور غلطیه که فکر کنید فقط وقتی میشه مهریه رو گرفت که طلاق بگیرید. هر زمان که بخواید، حتی در طول زندگی مشترک، می تونید برای گذاشتن مهریه برای اجرا اقدام کنید.
• مهریه مشمول مرور زمان نمی شود: یعنی هیچ وقت حق مهریه شما از بین نمیره، هر چقدر هم که از عقد گذشته باشه.
• تفاوت ممنوع الخروجی در ثبت و دادگاه: همونطور که گفتیم، از طریق اداره ثبت می تونید برای تمام مهریه درخواست ممنوع الخروجی بدید. اما از طریق دادگاه، ممنوع الخروجی معمولاً در مرحله اجرای حکم و بعد از صدور حکم قطعی و برای بدهی های مشخص انجام میشه.
• بخشیدن مهریه: اگه مهریه تون رو بخشیدید، معمولاً برگشت ناپذیره، مگر اینکه شرایط خاصی (مثلاً بخشش به شرط خاص) داشته باشه. پس در این مورد حسابی دقت کنید.
• فوت زوج: اگر مرد فوت کنه، مهریه از دارایی ها و اموالش (ماترک) قابل مطالبه است. یعنی شما جزو طلبکاران اون هستید و باید قبل از تقسیم ارث، مهریه تون رو بگیرید.

با در دست داشتن این اطلاعات، حالا می تونید با آگاهی کامل تری قدم در مسیر گذاشتن مهریه برای اجرا بذارید. یادتون باشه که این حق شماست و با پیگیری صحیح می تونید بهش دست پیدا کنید.

جمع بندی می کنیم: گذاشتن مهریه برای اجرا، یکی از حقوق اساسی زن در زندگی مشترکه که با شناخت مسیرهای قانونی (اداره ثبت و دادگاه)، آشنایی با محدودیت ها (مثل قانون ۱۱۰ سکه) و البته کمک گرفتن از یک وکیل مهریه کاربلد، می تونه خیلی راحت تر و با استرس کمتری به نتیجه برسه. انتخاب روش مناسب، بسته به شرایط مالی همسر و انتظارات شما، می تونه نتیجه نهایی رو تحت تاثیر قرار بده. امیدواریم این راهنمای کامل، چراغ راه شما تو این مسیر باشه.