مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه یک درصد از آسیب های اجتماعی رفتارهای پرخطرند گفت: برنامه نماد و آیین نامه قانون حمایت از اطفال و نوجوانان،آموزش و پرورش را مکلف کرده، کلیه دانش آموزان مدارس دولتی و غیردولتی را از جهت تحصیلی و رفتاری مورد رصد و پایش قرار دهد که امسال بیش از شش میلیون و 600 هزار دانش آموز غربال شده اند.
به گزارش فصل24، امیر تجلی نیا در نشستی خبری با بیان اینکه آسیب های اجتماعی در گذر زمان روندی افزایشی به خود گرفته است گفت: آسیب های اجتماعی متنوع تر از قبل شده، سن افراد درگیر کاهش یافته، مشهودتر شده، جنبه تلفیقی ترکیبی پیدا کرده، خانواده ها درگیر و به نوعی با نوزایی در آسیب های اجتماعی مواجهیم.
وی با بیان اینکه آسیب ،های اجتماعی چرخه ای شده، یعنی دانش آموزی که دچار رفتار پرخطر فرار از منزل شده، درگیر آسیب های بعدی هم می شود افزود: آسیب های اجتماعی علت های متعددی دارند، بعضی از علتها در گذشته بوده و همچنان اثر خود را حفظ کرده، بعضی از علت ها هم مربوط به چند سال اخیر است.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش درباره دسته بندی آسیب های اجتماعی ادامه داد: دسته بندی مختلفی از آسیب های اجتماعی وجود دارد؛ یک درصد از آسیب های اجتماعی رفتارهای پرخطرند ( مانند اختلال سوءمصرف مواد،آسیب به خود، خشونت و فرار از منزل یا مدرسه) که ویژگی این رفتارها مسری بودن آن است یعنی از دانش آموزی به دانش آموز دیگر سرایت می کند.
تجلی نیا با بیان اینکه هنگام مواجه شدن با رفتار پرخطر تا جایی که امکان دارد افراد غیرضروری مطلع نشوند گفت: اگر بحث فراگیر و پیچید دانش آموزانی که در معرض خطر بودند باید مداخلات روی آنها انجام شود.
وی با بیان اینکه برنامه نماد (نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان) از سال 1394 مطرح شده است افزود: دانش آموزانی که درگیر مسایل و آسیب های اجتماعی هستند نیازمندی های مختلفی دارند(ممکن است دانش آموزی درگیر اختلالات روان شناختی، فقر مطلق، نیازمند درمان، نیازمند خدمات مددکاری، بد سرپرست یا بی سرپرست، حتی جان دانش آموز در معرض خطر باشد، کودک کار یا کودک خیابانی یا جزو اتباع یا دارای معلولیت باشد) بنابراین از طریق نماد به آنها رسیدگی می شود.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه عموما آسیب های اجتماعی در مدرسه تولید نمی شود ادامه داد: محل ظهور و بروز آسیب مدرسه است، از ابتدای دوره دوم ابتدایی شاهد بروز آسیب های اجتماعی هستیم ولی عموما علت آموزش و پرورش نیست.
تجلی نیا با بیان اینکه آموزش و پرورش اگر بخواهد نقش ایفا کند نه نیروی مورد نیاز دارد، نه بودجه، نه وظیفه ذاتی دارد و نه اگر اتفاقی بیفتد حمایت قانونی می شود عنوان کرد: هر مشکل دانش آموز متولی خود را دارد که باید دستگاه ها برای ارایه خدمات پای کار بیایند.
وی با بیان اینکه پیشگیری دارای 2 بخش کنشی و واکنشی است که تفاوتشان در زمان مداخله است گفت: طبیعتا جنس پیشگیری در آموزش و پرورش باید پیشگیری کنشی باشد. دستگاه زمانی می تواند به دانش آموز مداخله ارایه کند که آسیب اتفاق افتاده باشد و به عموم بچه ها قبل از اتفاق دسترسی ندارد.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه نماد یک سند اعتلافی است که دستگاه های مختلف وظیفه ذاتی برای کمک دارند تا با همکاری، هم افزایی، ظرفیت ها، امکانات و برنامه ها به ارایه خدمت به دانش آموزان نیازمند بپردازند افزود: نماد یک نخ تسبیح است که تمام دستگاه هایی که باید به دانش آموزان نیازمند ارایه خدمت کنند کنار هم نخ می کند و چرخ دنده ها را در کنار هم قرار می دهد.
وی با بیان اینکه 80 درصد طرح سطح پیشگیری است افزود: به دانش آموزان آموزش مهارتهای خود مراقبتی، به اولیاء آموزش مهارت های فرزند پروری، به همکاران آموزش مهارت های کنترل کلاس، مدیریت کلاس با توجه به حفظ سلامت روان دانش آموزان در ابعاد مختلف، همچنین ارایه مهارت های خود مراقبتی به دانش آموزان آموزش داده می شود.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه فرایند دوم نماد غربالگری است ادامه داد: آیین نامه قانون حمایت از اطفال و نوجوانان ماده 44، آموزش و پرورش را مکلف کرده، کلیه دانش آموزان مدارس دولتی و غیردولتی را از جهت تحصیلی و رفتاری در سامانه از طریق برنامه نماد، مورد رصد و پایش قرار دهند.
تجلی نیا ادامه داد: مدیر مدرسه مکلف است با شناسایی دانش آموزان در معرض خطر یا بزه دیده ضمن ارایه خدمات آموزشی، مشاوره فردی و خانوادگی، انجام مداخلات مختصر ضروری، حسب موضوع وقتی دانش آموز نیازمند معاضدت های قضایی، انتظامی و حمایت های اجتماعی است آنها را به بهزیستی یا دفتر حمایت از اطفال و نوجوانان دادگستری معرفی و ارجاع دهد.
وی با بیان اینکه در نماد، غربالگری پایه شامل دو بخش روان شناختی و آسیب های اجتماعی است گفت: در بخش روان شناختی، دانش آموزان پایه های مختلف، متناسب با مقتضیات، نیاز، سن و شرایط آزمون های غربالگری برای آنها طراحی می شود افزود: در دوره ابتدایی دو نسخه روانشناختی مربوط به والدین و آموزگار داریم.
تجلی نیا با بیان اینکه تا سال 1400-1401 آخرین سال غربالگری نماد، 960 هزار دانش آموز غربال شدند ادامه داد: امسال غربالگری وسعت داده شده و تا امروز بیش از شش میلیون و 600 هزار دانش آموز در پایه های سوم، پنجم، هفتم، هشتم و دهم غربالگری روان شناختی شده اند.
وی با بیان اینکه هشت خرده مقیاس بررسی شده شامل بیش فعالی، پرخاشگری، افسردگی، اضطراب، نقص در انجام تکالیف تحصیلی، نقص در خودفرمانی و خودگردانی به نوعی خود کنترلی، رفتارهای خود آسیب رسان و سوء استفاده، هستند گفت: در دوره ابتدایی پایه اول هم غربالگری انجام شده است.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش یکی از درگاه های آسیب اجتماعی را میزان پیشرفت تحصیلی عنوان کرد و ادامه داد: وقتی دانش آموز دچار افت تحصیلی می شود، دچار شکست تحصیلی و ترک تحصیل می کند، از مدرسه خارج می شود و در بسیاری از موارد درگاهی برای ورود به آسیب های اجتماعی به وجود می آید.
تجلی نیا با بیان اینکه قانون حمایت از اطفال و نوجوانان می گوید دانش آموز تا وقتی در مدرسه است از آسیب های اجتماعی تا حد زیادی مصون است عنوان کرد: وقتی دانش آموز از مدرسه خارج شود به نوعی احتمال درگیر شدن با آسیب های اجتماعی افزایش می یابد.
وی با بیان اینکه اختلالات یادگیری اگر به موقع شناسایی و درمان نشود خیلی سریع بر افت تحصیلی، شکست تحصیلی و ترک تحصیل فرد تاثیر می گذارد اظهار کرد: بنابراین در پایه اول، آزمون غربالگری اختلالات یادگیری برای اولین بار در سطح کشور طراحی و اجرا شد.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه غربالگری نماد دو مرحله دارد افزود: در مرحله اول همه توسط نیروی غیر متخصص غربال و اگر دانش آموزی در مرحله یک قرمز شود به مرحله دوم غربال ارجاع داده می شود و در مرحله دوم که تشخیص یا مصاحبه تشخیصی است نیروی تخصصی کار غربال را انجام می دهد.
تجلی نیا فرایند سوم نماد را مداخله مختصر عنوان کرد و گفت: این مداخله وظیفه کلیه پرسنل و کارکنان مدرسه (مدیر، معاون، مربی) غیر از مشاور است زیرا مشاور وظیفه مداخله تخصصی را دارد.
وی با بیان اینکه در نماد سه ورودی سطح نشانگان، پیمایش غربالگری(کل بچه ها غربال شوند) و فوریت ها وجود دارد گفت: دانشگاه فرهنگیان در این خصوص می تواند نقش بزرگی داشته باشد؛ دانشجو معلم ها آینده معلمان کشور را می سازند بنابراین باید آموزش های خیلی عمیق و دقیقی به آن ها ارایه شود.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه در سند نظام جامع مصوب شورای عالی آموزش و پرورش با امضای رییس جمهور 20 نمره از ارزشیابی کلیه کارکنان آموزش و پرورش به ایفای نقش در حوزه تربیت، راهنمایی و مشاوره داده می شود ادامه داد: عملیاتی کردن این بند می تواند به فرایند نماد در مدارس کمک کند.
تجلی نیا با بیان اینکه نماد، معلم محور است گفت: اگر معلم آموزش خوب ببیند، انگیزه داشته باشد، وظایفش را به خوبی ایفا کند ما هم در بخش پیشگیری، غربالگری و درمان به موقع و موثر خیلی جلو خواهیم رفت.
وی با بیان اینکه در طول سال گذشته آموزش های حضوری برای مشاورین، رابطین مشاوره، اولیا، مدیران مدارس به شکل مجازی برگزار شد گفت: امیدواریم بابهبود وضعیت اعتبارات در حجم وسیع بتوان قانون حمایت از اطفال نوجوانان و نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان را به کلیه آموزگاران، دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان و مدیران مدارس ارایه کنیم.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش فرآیند چهارم را درمان عنوان کرد و افزود: در بخش درمان طبق سند نظام جامع آموزش و پرورش هسته های مشاوره به مراکز مشاور ارتقاء و مکان مستقل با هر ناحیه و منطقه، ارایه خدمات مشاور مراقبتی می دهند.
تجلی نیا با بیان اینکه تاکنون نزدیک به 700 مرکز مشاور راه اندازی شده است ادامه داد: تخصیص نیرو به آنها تعلق گرفته و به مرور مراکز تجهیز می شوند، این مراکز بازوهای عملیاتی نماد در سطح ناحیه، منطقه و شهرستان هستند.
وی فرایند پنجم را ارجاع دانش آموزان نیازمند معاضدت قضایی، حمایتی، مراقبتی و حمایت های اجتماعی به دستگاه های مربوطه عنوان کرد و گفت: ارزیابی وضعیت دانش آموز انجام و در نهایت اقدامات لازم انجام می شود.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه در برنامه نماد، سازمان برنامه و بودجه رییس برنامه، قوه قضاییه نایب رییس و آموزش و پرورش دبیر این برنامه در سطح کشور هستند افزود: آیین نامه اجرایی نماد ابتدا در شورای سیاست گذاری نماد، سپس در شورای اجتماعی کشور مصوب شد که ظرف روزهای آینده به دستگاه ها برای اجرا ابلاغ می شود.
تجلی نیا با بیان اینکه دو بخش مهم ضمانت اجرایی ارایه خدمت به دانش آموزان است گفت: حضور پررنگ استانداران در جلسات شورای نماد، نظارت و پیگیری وزارت دادگستری بخصوص مرجع ملی کودک در بخش پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه تاثیرگذار است.
وی با بیان اینکه نماد صرفا برنامه و مسیر صحیح برای خدمت به دانش آموزان است عنوان کرد: این کار نیازمند پای کار آمدن دستگاه ها، اعتماد دانش آموزان، اولیاء و آموزگاران برای پیشگیری از آسیب های اجتماعی و مصون کردن آنها با ارایه آموزش های خودمراقبتی است تا اگر کسی درگیر شود در مراحل اولیه شناسایی و ارایه خدمات ببیند.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه در نماد اصولی مانند حفظ رعایت اخلاق حرفه ای، محرمانگی اطلاعات وجود دارد گفت: هر چند سال یکبار اطلاعات پاک می شود.
تجلی نیا یکی از اصول نماد را دریافت خدمات مراقبتی دانش آموز در حین دریافت خدمات آموزشی عنوان کرد و افزود: هدف این است دانش آموز از خانواده هم جدا نشود.
وی به طرح همیار مشاور اشاره کرد و گفت: این طرح در دوره اول و دوم متوسطه اجرا می شود؛ در این طرح دانش آموزان کاندید، یک دانش آموز را به عنوان همیار مشاور انتخاب می کنند تا با دریافت آموزش های خاص، به خود و سایر دانش آموزان در جلوگیری از آسیب های اجتماعی ایفای نقش می کند.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه در آموزش و پرورش با کمبود نیروی مشاور مواجهیم ادامه داد: امسال 6000 نیروی مربی سبک زندگی که وظایف مراقب سلامت، معلم ورزش، مربی تربیتی و مشاور دارند و همچنین 8 هزار نفر مربی مشاور استخدام می شوند تا کمبودها جبران شود.
تجلی نیا به خط 1570 اشاره کرد و گفت: خط ملی نماد، خط فوریت و مشاوره است. در ایام هدایت تحصیلی نیز نقش هدایت تحصیلی به دانش آموزان را برعهده داشت؛ مشاوران آموزش و پرورش از ساعت هشت صبح تا هشت شب پاسخ گوی افراد هستند.
وی با بیان اینکه دانش آموز بداند وقتی بهم ریخت و نیازمند گوش شنوا بود یک خط است که می تواند تماس بگیرد، مسیله و مشکلاتش را مطرح و افرادی به مشکلاتش گوش و راهکار عملیاتی ارایه می دهند عنوان کرد: در تلاش هستیم این خط سه رقمی شود، اکنون این تماس ها رایگان بوده و فقط هزینه تلفن برای دانش آموز محاسبه می شود.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه هدایت تحصیلی نقش پر رنگی در بحث آسیب های اجتماعی دارد گفت: در آزمون توانایی و رغبت تاکنون بیش از 91 درصد شرکت کرده و تا آخر اردیبهشت فرصت برای شرکت وجود دارد.
تجلی نیا به عوامل موثر در بخش پیشگیری اشاره و اظهار کرد: دو دسته عوامل محافظت کننده و عوامل خطر وجود دارد که ارتقای عوامل محافظت کننده و کاهش عوامل خطر هدف اصلی است. اگر بخواهیم در حوزه پیشگیری در آموزش و پرورش اقدامات موثر انجام دهیم باید به هر دو دسته عوامل توجه کنیم.
پایان خبر فصل24
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "یک درصد آسیبهای اجتماعی رفتارهای «پرخطر» هستند/ غربالگری بیش از 6.5 میلیون دانش آموز" هستید؟ با کلیک بر روی اجتماعی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "یک درصد آسیبهای اجتماعی رفتارهای «پرخطر» هستند/ غربالگری بیش از 6.5 میلیون دانش آموز"، کلیک کنید.
