راه های کنترل قند خون صبحگاهی در افراد دیابتی

آفتاب نیوز :

تزریق انسولین به مقدار کم، کاهش قند خون نیمه شب، تغذیه نامناسب یا پرخوری، پدیده داوون و تزریق نادرست انسولین از دلایل افزایش قند خون صبحگاهی است.

 پدیده داوون به این جهت است که از حدود ساعت سه تا چهار صبح به بعد، قند خون افزایش می یابد که سه یا چهار بار در هفته، این مسیله رخ می دهد. علت این افزایش، ترشح هورمون هایی مانند هورمون رشد به ویژه در دوره بلوغ مبتلایان به دیابت نوع یک است و این هورمون ها مخالف انسولین عمل می کنند و باعث افزایش قند خون می شوند.

 در افراد دیابتی که انسولین تزریق می کنند، کاهش اثر انسولین که هنگام شب تزریق شده و نیز استرس و فشار های عصبی، به تشدید پدیده داوون می انجامد. برای اطمینان از بروز این پدیده، لازم است طی شب، چندین بار قند خون را اندازه گیری کرد.

 برای برطرف کردن این پدیده، از آن جا که نیاز به انسولین در هنگام صبح افزایش می یابد، با نظر پزشک، انسولین را باید دیرتر تزریق کرد.

با توجه به این که در کشور ما بسیاری از افراد دیر شام می خورند، قند خون ممکن است طی شب افزایش یابد. در این مورد نیز باید در طول شب، چندین بار قند خون را کنترل کرد و اگر متوجه شدید که قند خون در طول شب افزایش یافته، به احتمال زیاد، میزان انسولین برای تزریق شبانه کم است.

 میزان انسولین را باید زیر نظر پزشک معالج را افزایش دهید. کاهش قند خون در نیمه های شب نیز ممکن است سبب افزایش قند خون صبحگاهی شود؛ زیرا هنگامی که قند خون به شدت کاهش یابد، بدن انسان به طور خودکار هورمون هایی از جمله آدرنالین و گلوکاگن ترشح می کند که مخالف انسولین عمل کرده و باعث افزایش قند خون صبحگاهی می شوند.

 بیمار باید قند خون را چندین بار در طول شب کنترل کند تا متوجه کاهش احتمالی قند خون شود. میزان انسولین پایه و زمان تزریق آن باید زیر نظر پزشک تغییراتی داده شود و تغذیه نامناسب یا پرخوری نیز هر یک ممکن است به افزایش قند خون صبحگاهی بینجامد.

 برخی از افراد مبتلا به دیابت به جای شام، میوه زیاد مصرف می کنند یا به مقدار زیاد مواد پروتیینی، لبنیات و ماست می خورند که در طول شب، بخشی از این مواد در کبد تبدیل به قند یا گلوکز می شود و همین امر سبب افزایش قند خون صبحگاهی می شود.

 برای شام نباید مقدار فراوان پروتیین، مواد غذایی پر چرب و نیز مقدار زیادی میوه مصرف کرد. برای مهار افزایش قند خون صبحگاهی، اولین گام، تشخیص دلیل بروز آن است و در صورتی که قند صبحگاهی کنترل شود، کنترل قند خون در سایر اوقات روز نیز امری قابل دسترسی است.