آموزش صرافی ارز دیجیتال

صرافی ارز دیجیتال دروازه ورود شما به دنیای پر رمز و راز و پر سود رمزارزهاست. فرقی نمی کند تازه کار باشید یا کمی در این بازار تجربه داشته باشید، بدون آشنایی با صرافی ها، تقریباً نمی توانید قدمی بردارید. این راهنما قرار است به شما کمک کند تا با چم و خم کار با صرافی های ارز دیجیتال آشنا شوید و به راحتی و با خیال راحت، خرید و فروش خودتان را شروع کنید. ما اینجا هستیم تا پیچیدگی های این مسیر را برایتان روشن کنیم، مخصوصاً برای ما ایرانی ها که همیشه با چالش های خاصی روبرو هستیم.

آموزش کار با صرافی ارز دیجیتال برای هر کسی که می خواهد وارد این بازی پرهیجان شود، ضروری است. این پلتفرم ها جایی هستند که شما می توانید ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین یا اتریوم بخرید، بفروشید یا حتی تبدیل کنید. اما انتخاب صرافی درست و یاد گرفتن نحوه کار با آن، به ویژه با توجه به محدودیت ها و تحریم ها، می تواند حسابی چالش برانگیز باشد. توی این مقاله، قرار است از صفر تا صد ماجرا را با هم مرور کنیم؛ از اینکه اصلاً صرافی چیست، چه فرقی با بقیه پلتفرم ها دارد، کدام صرافی ها برای ما ایرانی ها بهترند، چطور ثبت نام و احراز هویت کنیم، و چطور با خیال راحت تریدهای خودمان را انجام دهیم. پس بزن بریم!

صرافی ارز دیجیتال چیست و چرا به آن نیاز داریم؟

قبل از اینکه شیرجه بزنیم توی جزئیات، بیایید ببینیم اصلاً این صرافی ارز دیجیتال که این همه حرفش هست، چی هست و چرا انقدر برای ما مهم شده. فرض کنید می خواهید دلار بخرید یا بفروشید؛ می روید سراغ یک صرافی سنتی، درسته؟ صرافی ارز دیجیتال هم دقیقاً همین کار را می کند، با این تفاوت که اینجا به جای دلار و یورو، سر و کارمان با بیت کوین و اتریوم و هزاران ارز دیجیتال دیگر است. این پلتفرم ها مثل بازارهایی هستند که خریدار و فروشنده را به هم وصل می کنند و شما می توانید دارایی دیجیتال تان را به پول نقد (ریال یا دلار) تبدیل کنید یا برعکس.

تعریف صرافی ارز دیجیتال

صرافی کریپتو یا اکسچنج (Exchange)، در واقع یه پلتفرم آنلاینه که به شما اجازه می ده ارزهای دیجیتال رو با ارزهای فیات (مثل دلار یا ریال) یا با ارزهای دیجیتال دیگه معامله کنید. خدمات این صرافی ها فقط به خرید و فروش ختم نمیشه. شما می تونید ارزهای دیجیتال تون رو تو این پلتفرم ها ذخیره کنید (البته با رعایت نکات امنیتی که جلوتر بهش می رسیم)، اون ها رو به ارزهای دیگه تبدیل کنید و از ابزارهای معاملاتی مختلفی که ارائه می دهند، استفاده کنید.

توی صرافی های سنتی، شما پول فیزیکی رو جابه جا می کنید و یه رسید می گیرید. اما توی صرافی های دیجیتال، همه چیز روی بلاک چین و اینترنت اتفاق می افته. سرعت معاملات خیلی بالاتره، محدودیت های جغرافیایی معنی نداره (البته برای ما ایرانی ها یکم قضیه فرق می کنه!) و کلاً یک دنیای دیگه است. پس اگر می خواهید وارد دنیای کریپتو بشید، چاره ای جز آشنایی با صرافی ها ندارید.

تفاوت صرافی با بروکر و پلتفرم P2P

شاید براتون سوال پیش بیاد که صرافی با بروکر یا پلتفرم P2P چه فرقی داره؟ خب، داستان این ها یکم با هم متفاوته:

• صرافی (Exchange): همونطور که گفتیم، صرافی یه پلتفرم بزرگه که خریدارها و فروشنده ها رو به هم وصل می کنه. صرافی فقط بستری برای معاملات فراهم می کنه و معمولاً خودش طرف معامله نیست. مثل یک بازار بزرگی می مونه که آدم ها میان و کالاهاشون رو با هم معاوضه می کنند.
• بروکر (Broker): بروکر مثل یه واسطه عمل می کنه. شما سفارشتون رو به بروکر می دین و بروکر خودش از منابع مختلف (که ممکنه چند صرافی مختلف باشه) براتون اون ارز رو می خره یا می فروشه. کارمزد بروکرها ممکنه بالاتر باشه، ولی معمولاً فرآیند ساده تری دارند.
• پلتفرم P2P (Peer-to-Peer): این پلتفرم ها، همونطور که از اسمشون پیداست، آدم به آدم معامله می کنند. یعنی شما مستقیماً با یک نفر دیگه که قصد خرید یا فروش داره، در ارتباط قرار می گیرید و معامله رو انجام می دید. پلتفرم فقط نقش یه ناظر و ضمانت کننده رو داره. برای ما ایرانی ها که می خواهیم ریال رو به ارز دیجیتال تبدیل کنیم، معمولاً از پلتفرم های P2P داخلی استفاده می کنیم که خیلی هم رایج هستند.

انواع صرافی های ارز دیجیتال – کدام برای شما مناسب است؟

صرافی های ارز دیجیتال مثل هم نیستند و هر کدوم مزایا و معایب خاص خودشون رو دارن. شناخت این تفاوت ها بهتون کمک می کنه تا صرافی مناسب با نیازها و شرایط خودتون رو انتخاب کنید. به طور کلی، دو دسته اصلی صرافی داریم: متمرکز و غیرمتمرکز.

صرافی های متمرکز (CEX)

صرافی های متمرکز (Centralized Exchanges) رایج ترین نوع صرافی ها هستند و بیشتر ماها اسم بایننس، کوکوین یا مکسی رو شنیدیم. این صرافی ها توسط یک شرکت یا سازمان مدیریت می شن و کنترل همه تراکنش ها و دارایی ها در دست خودشون هست. مثل بانک ها می مونن که شما پولتون رو می ذارید دستشون و اونا هم براتون نگه می دارن و خدمات می دن.

مزایای صرافی های متمرکز:

• سرعت بالا: تراکنش ها تو CEXها خیلی سریع انجام میشن، چون همه چیز روی سرورهای خودشون پردازش میشه.
• نقدینگی بالا: حجم معاملات تو این صرافی ها معمولاً خیلی زیاده، برای همین راحت تر می تونید ارزتون رو بخرید یا بفروشید.
• سادگی کاربری: رابط کاربریشون معمولاً خیلی ساده و کاربرپسنده و برای تازه کارها مناسبه.
• پشتیبانی مشتری: بیشتر صرافی های متمرکز، پشتیبانی مشتری قوی دارن که می تونید موقع مشکل ازشون کمک بگیرید.
• ابزارهای معاملاتی پیشرفته: امکانات تریدینگ متنوعی مثل فیوچرز، مارجین، و انواع سفارشات رو ارائه می دن.

معایب صرافی های متمرکز:

• نیاز به احراز هویت (KYC): تقریباً همه صرافی های متمرکز معتبر، از شما می خوان که احراز هویت کنید. این یعنی باید مدارک شناسایی تون رو بفرستید.
• کنترل شخص ثالث بر دارایی: شما مالک کلیدهای خصوصی کیف پولتون نیستید و دارایی هاتون رو به صرافی می سپارید. این یعنی Not your keys, not your coins. (کلید دست تو نیست، کوین مال تو نیست!).
• ریسک های امنیتی متمرکز: چون دارایی خیلی ها یه جا جمع شده، هدف جذابی برای هکرها هستند. اگه هک بشن، ممکنه پولتون به خطر بیفته.
• محدودیت برای ایرانیان: خب، این مهم ترین معایب برای ماست. به دلیل تحریم ها، اکثر صرافی های بزرگ به ایرانی ها خدمات نمی دن و در صورت شناسایی، حسابتون رو مسدود می کنند.

صرافی های غیرمتمرکز (DEX)

صرافی های غیرمتمرکز (Decentralized Exchanges) دقیقاً نقطه مقابل CEXها هستند. اینجا هیچ شرکت یا سازمان مرکزی وجود نداره که همه چیز رو کنترل کنه. معاملات مستقیماً بین کاربران و روی بلاک چین انجام میشه. یعنی خودتون مالک کلیدهای خصوصی کیف پولتون هستید و هیچ کس نمی تونه دارایی هاتون رو بلوکه کنه.

مزایای صرافی های غیرمتمرکز:

• کنترل کامل بر دارایی: کلیدهای خصوصی کیف پولتون همیشه دست خودتونه و نیازی نیست دارایی تون رو به کسی بسپرید.
• عدم نیاز به احراز هویت: برای استفاده از DEXها معمولاً نیازی به احراز هویت نیست. این خبر خوبی برای ما ایرانی هاست.
• شفافیت بالا: همه تراکنش ها روی بلاک چین قابل مشاهده است و شفافیت بالایی داره.
• مقاومت در برابر سانسور: هیچ نهاد مرکزی نمی تونه معاملات رو متوقف یا کنترل کنه.

معایب صرافی های غیرمتمرکز:

• پیچیدگی بیشتر: کار با DEXها معمولاً برای تازه کارها کمی پیچیده تره و نیاز به دانش فنی بیشتری داره.
• نقدینگی کمتر (در برخی موارد): ممکنه نقدینگی در بعضی از DEXها کمتر باشه، به خصوص برای ارزهای کمتر شناخته شده.
• کارمزد گس (Gas Fee): تراکنش ها روی بلاک چین انجام میشن و باید کارمزد شبکه (گس فی) رو پرداخت کنید که گاهی اوقات می تونه بالا باشه.
• عدم پشتیبانی از ارز فیات: معمولاً نمی تونید مستقیم با ریال یا دلار تو DEXها خرید و فروش کنید و اول باید ارز دیجیتال (مثل تتر) داشته باشید.

صرافی های OTC (Over-The-Counter)

صرافی های OTC یا Over-The-Counter یکم متفاوت تر از بقیه هستند. این ها برای معاملات خیلی بزرگ کاربرد دارن، یعنی وقتی یک نهنگ یا یک موسسه مالی بخواد حجم زیادی از ارز دیجیتال رو بخره یا بفروشه. این معاملات معمولاً خارج از دفتر سفارشات صرافی های معمولی و به صورت مستقیم بین خریدار و فروشنده (یا با واسطه OTC) انجام میشه تا نوسانات بازار رو تحت تأثیر قرار نده. برای کاربرهای عادی و معاملات کوچک، OTCها کاربردی ندارن.

جمع بندی: انتخاب نوع صرافی بر اساس نیاز و سطح دانش

انتخاب صرافی مناسب به نیاز شما بستگی داره. اگر تازه کار هستید و می خواهید با ریال خرید و فروش کنید، صرافی های داخلی گزینه بهتری هستند. اگر به دنبال معاملات پیشرفته تر و تنوع ارز بیشتری هستید و تجربه دارید، صرافی های خارجی (با رعایت نکات امنیتی) می توانند انتخاب خوبی باشند. برای ما ایرانی ها، معمولاً ترکیبی از صرافی های داخلی (برای تبدیل ریال به تتر) و صرافی های خارجی (برای ترید و دسترسی به ارزهای بیشتر) رایج است.

یادتون باشه، هیچ وقت تمام تخم مرغ هاتون رو توی یک سبد نگذارید. این قانون طلایی بازار سرمایه است. یعنی دارایی هاتون رو بین چند صرافی و کیف پول شخصی تقسیم کنید.

انتخاب بهترین صرافی ارز دیجیتال برای کاربران ایرانی

برای ما ایرانی ها، انتخاب صرافی نه تنها به مزایا و معایب عمومی صرافی ها بستگی داره، بلکه چالش های تحریم و احراز هویت هم حسابی کار رو سخت می کنه. بیایید ببینیم چه معیارهایی رو باید در نظر بگیریم و کدام صرافی ها می تونن گزینه های بهتری باشن.

معیارهای کلیدی انتخاب صرافی

قبل از اینکه اسم چند صرافی رو ببریم، باید بدونید که چه چیزهایی رو باید بررسی کنید:

• امنیت و اعتبار: این مهم ترین مورده. صرافی باید سابقه خوبی داشته باشه، از پروتکل های امنیتی قوی (مثل 2FA) استفاده کنه و سابقه هک بزرگ نداشته باشه.
• کارمزد معاملات: کارمزد خرید و فروش (فی)، کارمزد واریز و برداشت، و اسپرد (تفاوت قیمت خرید و فروش) رو مقایسه کنید. کارمزدها می تونن حسابی سودتون رو کم کنن.
• تنوع ارزهای دیجیتال پشتیبانی شده: اگه دنبال ارزهای خاصی هستید، باید مطمئن بشید که صرافی مورد نظرتون اون ها رو پشتیبانی می کنه.
• رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX): استفاده از صرافی باید راحت و بدون دردسر باشه. مخصوصاً برای مبتدی ها، سادگی حرف اول رو می زنه.
• کیفیت و زبان پشتیبانی مشتری: اگه مشکلی براتون پیش اومد، می تونید به راحتی با پشتیبانی در ارتباط باشید و به زبان فارسی یا انگلیسی ازشون کمک بگیرید؟
• مهم ترین معیار برای ایرانیان: وضعیت احراز هویت و دسترسی: آیا صرافی به ایرانی ها خدمات می ده؟ آیا با IP ایران میشه وارد شد؟ آیا میشه بدون احراز هویت کار کرد؟ این ها سوالات کلیدی برای ماست.

معرفی صرافی های خارجی مناسب (یا با محدودیت کمتر) برای ایرانیان

با اینکه اکثر صرافی های بزرگ بین المللی به خاطر تحریم ها به ما ایرانی ها خدمات نمی دن، اما هنوز هم گزینه هایی هستن که با احتیاط و رعایت یک سری نکات، می تونیم ازشون استفاده کنیم. البته تأکید می کنم که هیچ ضمانتی وجود نداره و همیشه باید حواستون جمع باشه.

BingX

بینگ ایکس یکی از صرافی های خارجی هست که در حال حاضر به کاربران ایرانی خدمات می ده و نیازی به احراز هویت با مدارک غیرایرانی نداره. این صرافی هم قسمت اسپات (خرید و فروش معمولی) داره و هم فیوچرز (معاملات اهرم دار) که البته فیوچرز ریسک خیلی بالایی داره.

• وضعیت برای ایرانیان: تا این لحظه، بینگ ایکس احراز هویت با مدارک ایرانی رو اجباری نکرده و با IP ایران هم میشه وارد شد، ولی بهتره همیشه با VPN/VPS ثابت وارد بشید.
• نکات امنیتی: حتماً 2FA رو فعال کنید و از VPN/VPS با IP ثابت استفاده کنید.

KuCoin

کوکوین هم یکی دیگه از صرافی های معتبر و محبوب بین المللیه که در گذشته بدون احراز هویت هم می شد توش فعالیت کرد. اما اخیراً محدودیت هاش بیشتر شده و برای استفاده کامل از امکاناتش نیاز به احراز هویت داره.

• وضعیت برای ایرانیان: استفاده بدون احراز هویت برای برداشت های محدود ممکن بود، ولی با قوانین جدید، ریسک مسدود شدن حساب خیلی بالاست. بهتره فعلاً از این صرافی برای نگهداری دارایی استفاده نکنید.
• نکات امنیتی: برای کسانی که قبلاً بدون احراز هویت توش حساب داشتن، توصیه میشه هرچه زودتر دارایی شون رو به یه کیف پول شخصی یا صرافی دیگه منتقل کنن.

CoinEx

کوینکس هم از جمله صرافی هایی بود که به ایرانی ها خدمات می داد و کاربران زیادی هم داشت. اما این صرافی هم اخیراً تغییراتی تو قوانینش داده که استفاده برای ایرانیان رو سخت تر کرده.

• وضعیت برای ایرانیان: در حال حاضر، احراز هویت اجباری شده و برای ایرانیان دیگه گزینه مناسبی نیست.

MEXC

صرافی MEXC هم در بین ایرانیان شناخته شده است و معمولاً برای ارزهای جدید و کمتر شناخته شده که در صرافی های بزرگ تر نیستند، استفاده می شود. این صرافی هم در گذشته بدون احراز هویت اجازه فعالیت می داد.

• وضعیت برای ایرانیان: این صرافی هم مثل کوکوین و کوینکس، محدودیت های احراز هویت رو برای ایرانی ها اعمال کرده و توصیه میشه ازش دوری کنید.

هشدار مهم: استفاده از صرافی های خارجی همیشه با ریسک همراهه، حتی اون هایی که ادعا می کنن به ایرانی ها خدمات می دن. ممکنه هر لحظه قوانینشون عوض بشه و حسابتون مسدود بشه. پس همیشه از VPN/VPS معتبر با IP ثابت استفاده کنید و هیچ وقت هویت ایرانی تون رو فاش نکنید.

معرفی صرافی های داخلی (ایرانی)

برای شروع کار و تبدیل ریال به ارز دیجیتال (مثل تتر) و برعکس، صرافی های داخلی بهترین گزینه هستند. این صرافی ها تحت نظارت قوانین ایران فعالیت می کنند و نیازی به دور زدن تحریم ها ندارید.

مزایای صرافی های داخلی:

• عدم نیاز به دور زدن تحریم: با خیال راحت می تونید با هویت ایرانی تون ثبت نام کنید.
• پشتیبانی ریالی: مستقیم می تونید با کارت بانکی خودتون ریال واریز و برداشت کنید.
• سهولت استفاده: رابط کاربریشون معمولاً به فارسیه و برای کاربران ایرانی طراحی شده.
• پشتیبانی مشتری به زبان فارسی: اگه مشکلی پیش بیاد، می تونید راحت با پشتیبانی فارسی زبان در ارتباط باشید.

معایب صرافی های داخلی:

• تنوع کمتر ارزها: معمولاً تعداد ارزهای پشتیبانی شده در مقایسه با صرافی های بزرگ جهانی کمتره.
• نقدینگی پایین تر: حجم معاملاتشون ممکنه کمتر باشه، به خصوص برای ارزهای خاص.
• گاهی کارمزدهای بالاتر: در برخی موارد، کارمزدهای داخلی ممکنه کمی بیشتر باشه.

چند نمونه صرافی داخلی معتبر (به عنوان مثال و نه تبلیغ): نوبیتکس، والکس، رمزینکس و… همیشه قبل از انتخاب، تحقیق کنید، نظرات کاربران رو بخونید و معتبرترین ها رو انتخاب کنید. احراز هویت تو این صرافی ها هم اجباریه ولی خب با مدارک ایرانی انجام میشه.

آموزش قدم به قدم کار با صرافی ارز دیجیتال (مراحل عملی)

حالا که با انواع صرافی ها آشنا شدیم و معیارهای انتخاب رو فهمیدیم، بریم سراغ مراحل عملی کار با یک صرافی. این مراحل تقریباً توی همه صرافی ها مشابه هستن و دونستنشون کار شما رو خیلی راحت می کنه.

گام اول: ثبت نام و فعال سازی حساب

1. انتخاب صرافی مناسب: اولین قدم، انتخاب صرافیه. برای ما ایرانی ها، معمولاً برای شروع کار با ریال، یک صرافی داخلی و برای دسترسی به بازار بزرگ تر (اگر ریسک ها رو قبول می کنید)، یک صرافی خارجی (مثل BingX با IP ثابت) انتخاب میشه.
2. مراحل ثبت نام: وارد سایت صرافی بشید و روی دکمه ثبت نام یا Register کلیک کنید. معمولاً ازتون یه آدرس ایمیل معتبر و یه رمز عبور قوی می خوان.
3. رمز عبور قوی: رمز عبورتون باید ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نمادها باشه و حداقل ۸-۱۰ کاراکتر داشته باشه. هرگز از رمزهای عبور ساده یا تکراری استفاده نکنید!
4. فعال سازی تأیید دو مرحله ای (2FA): این بخش حیاتی ترین مرحله امنیته. بعد از ثبت نام، حتماً 2FA رو فعال کنید. بهترین روش استفاده از اپلیکیشن هایی مثل Google Authenticator یا Authy هست. اینجوری حتی اگه رمز عبورتون لو بره، کسی نمی تونه وارد حسابتون بشه، چون به کد 2FA نیاز داره.

گام دوم: احراز هویت (KYC – Know Your Customer)

احراز هویت یعنی صرافی هویت واقعی شما رو بدونه. این کار برای جلوگیری از پولشویی و کلاهبرداری انجام میشه و تقریباً تو همه صرافی های معتبر اجباریه.

• چرا احراز هویت لازم است؟ صرافی ها باید به قوانین بین المللی مبارزه با پولشویی (AML) پایبند باشن. با احراز هویت، مشخص میشه که شما یک شخص حقیقی هستید و نه یک ربات یا کلاهبردار.
• مدارک مورد نیاز: معمولاً ازتون مدارکی مثل کارت ملی، شناسنامه، گذرنامه یا گواهینامه رانندگی و همچنین یک سلفی (عکس از خودتون) به همراه یک دست نوشته که تاریخ و نام صرافی رو نشون میده، می خوان.
• نکات مهم برای کاربران ایرانی در مورد احراز هویت در صرافی های خارجی: برای صرافی های داخلی مشکلی نیست، با مدارک خودتون احراز هویت می کنید. اما برای صرافی های خارجی، اگر احراز هویت اجباری باشه و شما مدارک ایرانی رو ارائه بدید، حسابتون ممکنه مسدود بشه. برخی از کاربران ریسک می کنند و با مدارک دوستان یا آشنایانشون در کشورهای دیگه احراز هویت می کنند که این کار هم خودش ریسک های قانونی داره و توصیه نمیشه. بهترین راه اینه که از صرافی هایی استفاده کنید که فعلاً نیازی به احراز هویت ندارن یا از DEXها استفاده کنید.

گام سوم: واریز ارز دیجیتال به صرافی

حالا که حساب کاربریتون آماده است، باید پول (یا ارز دیجیتال) بهش واریز کنید تا بتونید معامله رو شروع کنید.

1. انتخاب ارز و شبکه مناسب: وارد بخش Deposit یا واریز در صرافی بشید. ارزی که می خواهید واریز کنید (مثلاً تتر – USDT) و شبکه انتقال (مثلاً TRC20 برای ترون یا ERC20 برای اتریوم) رو انتخاب کنید. اینجا خیلی دقت کنید! اگه ارز یا شبکه رو اشتباه انتخاب کنید، پولتون از دست میره و غیرقابل برگشته.
2. کپی آدرس کیف پول صرافی: صرافی بهتون یه آدرس کیف پول میده. این آدرس رو دقیقاً کپی کنید.
3. مراحل ارسال از کیف پول شخصی یا صرافی دیگر: حالا به کیف پول یا صرافی که ارز دیجیتالتون اونجا هست، برید و آدرس کپی شده رو در قسمت آدرس مقصد وارد کنید. مقدار ارز رو مشخص کنید و تراکنش رو تأیید کنید.
4. نکات امنیتی حیاتی در واریز:
   • همیشه آدرس رو چند بار چک کنید. یک حرف یا عدد اشتباه یعنی خداحافظ پول!
   • برای اولین بار، مقدار کمی ارز رو به عنوان تست واریز کنید تا مطمئن بشید همه چیز درسته.
   • از شبکه هایی استفاده کنید که کارمزد کمتری دارن (مثلاً TRC20 برای تتر معمولاً ارزون تر از ERC20 هست).

گام چهارم: خرید و فروش ارز دیجیتال

مهم ترین بخش ماجرا همین جاست! حالا می تونید ارزهای دیجیتال بخرید و بفروشید.

آشنایی با انواع سفارشات:

• سفارش بازار (Market Order): این سریع ترین راه برای خرید و فروشه. شما فقط مقدار ارز رو مشخص می کنید و صرافی با بهترین قیمت موجود در بازار، سفارشتون رو انجام میده. ممکنه قیمت نهایی یکم با اون چیزی که دیدید فرق کنه.
• سفارش محدود (Limit Order): اینجا شما علاوه بر مقدار ارز، قیمتی رو هم که می خواهید خرید یا فروش کنید، مشخص می کنید. سفارشتون تو دفتر سفارشات میمونه تا زمانی که قیمت بازار به قیمت مورد نظر شما برسه. اینجوری کنترل بیشتری روی قیمت دارید.
• سفارش حد ضرر (Stop-Limit Order): این نوع سفارش برای مدیریت ریسک عالیه. شما دو قیمت مشخص می کنید: یک قیمت حد ضرر (Stop Price) و یک قیمت محدود (Limit Price). وقتی قیمت به حد ضرر رسید، سفارش محدود شما فعال میشه. مثلاً اگه بیت کوین رو 30 هزار دلار خریدید و می خواهید اگه تا 29 هزار دلار اومد پایین، با 28900 دلار بفروشید تا ضرر بیشتر نشه.
• سفارش OCO (One-Cancels-the-Other): این سفارش ترکیبی از سفارش محدود و حد ضرره. شما همزمان یک سفارش برای سود گرفتن و یک سفارش برای جلوگیری از ضرر می ذارید. به محض اینکه یکی از سفارش ها انجام بشه، اون یکی خود به خود لغو میشه. این برای وقت هایی که نمی تونید پای چارت باشید، خیلی کارآمده.

آموزش عملی خرید و فروش:

وارد بخش Trade یا معامله در صرافی بشید. یه جفت ارز رو انتخاب کنید، مثلاً USDT/BTC (می خواهید تتر بدید و بیت کوین بگیرید). نوع سفارشتون (Market, Limit, Stop-Limit, OCO) رو انتخاب کنید. مقدار ارز رو وارد کنید و روی دکمه Buy یا Sell کلیک کنید.

برای سادگی، بسیاری از صرافی ها گزینه Convert یا تبدیل سریع هم دارن که بدون دردسرهای دفتر سفارشات، می تونید یک ارز رو سریع به اون یکی تبدیل کنید، البته ممکنه اسپردش کمی بیشتر باشه.

گام پنجم: برداشت ارز دیجیتال از صرافی

وقتی سود کردید یا خواستید دارایی تون رو به کیف پول شخصی یا صرافی دیگه منتقل کنید، باید برداشت کنید.

1. انتخاب ارز و شبکه مقصد: وارد بخش Withdraw یا برداشت در صرافی بشید. ارزی که می خواهید برداشت کنید و شبکه ای که قرار هست از طریق اون منتقل بشه (مثلاً TRC20) رو انتخاب کنید. بازم تأکید می کنم: شبکه رو درست انتخاب کنید!
2. وارد کردن آدرس کیف پول گیرنده: آدرس کیف پول مقصد (کیف پول شخصی یا آدرس صرافی دیگه) رو دقیق و با حوصله وارد کنید. حواستون باشه که این آدرس حتماً متعلق به همون ارزی باشه که انتخاب کردید.
3. تأیید نهایی و نکات امنیتی: مقدار ارز برای برداشت رو وارد کنید و تراکنش رو تأیید کنید. معمولاً برای برداشت، کد 2FA، کد ارسالی به ایمیل یا پیامک ازتون می خوان. همیشه آدرس رو چند بار چک کنید و از درست بودن شبکه مطمئن بشید.

اصطلاحات کلیدی و نکات پیشرفته تر

دنیای ارزهای دیجیتال پر از اصطلاحات خاص خودشه. اگه می خواهید یه تریدر حرفه ای بشید، باید با این اصطلاحات آشنا باشید.

اصطلاحات معاملاتی

• میکر (Maker) و تیکر (Taker):
  • میکر (Maker): اگه سفارشی (معمولاً Limit Order) بذارید که بلافاصله انجام نشه و تو دفتر سفارشات بمونه تا قیمت بهش برسه، شما میکر هستید. شما به بازار نقدینگی اضافه می کنید و معمولاً کارمزد کمتری پرداخت می کنید یا حتی ممکنه پاداش بگیرید.
  • تیکر (Taker): اگه سفارشی (معمولاً Market Order) بذارید که بلافاصله با قیمت های موجود در دفتر سفارشات انجام بشه، شما تیکر هستید. شما نقدینگی موجود در بازار رو برمی دارید و معمولاً کارمزد بیشتری پرداخت می کنید.
• اسپات (Spot Trading): این همون خرید و فروش معمولیه که دارایی رو به صورت لحظه ای می خرید و بلافاصله مالک اون می شید. ریسکش کمتره و برای نگهداری بلندمدت مناسبه.
• فیوچرز (Futures Trading) و مارجین (Margin Trading): این ها معاملات پیشرفته تری هستن که با اهرم (Leverage) انجام میشن. یعنی با پولی که ندارید معامله می کنید. سودشون می تونه خیلی زیاد باشه، اما ریسک لیکوئید شدن (از دست دادن کل پول) هم به شدت بالاست و به تازه کارها اصلاً توصیه نمیشه.
• لیکوئید شدن (Liquidation): وقتی تو معاملات فیوچرز یا مارجین باشید و قیمت بازار برخلاف پیش بینی شما حرکت کنه و به یه حدی برسه، صرافی به صورت خودکار پوزیشنتون رو می بنده و کل سرمایه تون رو از دست می دید.
• دفتر سفارشات (Order Book): این یه لیست از همه سفارشات خرید و فروش (Limit Orders) موجود تو صرافیه. از طریقش می تونید تقاضا (Bid) و عرضه (Ask) بازار رو ببینید.

نکات تکمیلی

• مدیریت ریسک در معاملات: هیچ وقت با پولی که بهش نیاز دارید یا نمی تونید از دست دادنش رو تحمل کنید، معامله نکنید. همیشه یه استراتژی برای ورود و خروج داشته باشید و حد سود و ضرر رو مشخص کنید.
• اهمیت تحقیق و تحلیل (DYOR – Do Your Own Research): گول حرف این و اون رو نخورید. قبل از خرید هر ارز دیجیتالی، خودتون تحقیق کنید، وایت پیپر (Whitepaper) پروژه رو بخونید، تیمش رو بررسی کنید و آینده اش رو تحلیل کنید.

امنیت در صرافی های ارز دیجیتال (بیش از هر زمان دیگر ضروری!)

امنیت تو دنیای ارزهای دیجیتال، به خصوص برای ما که با چالش های اضافی روبرو هستیم، حرف اول رو می زنه. اگه نکات امنیتی رو رعایت نکنید، ممکنه تمام زحمتتون به باد بره. پس این بخش رو خیلی جدی بگیرید.

محافظت از حساب کاربری

• استفاده از رمزهای عبور منحصر به فرد و قوی: برای هر صرافی، یه رمز عبور جداگانه و خیلی قوی انتخاب کنید. از یک پسورد منیجر (Password Manager) استفاده کنید تا رمزها رو یادتون بمونه.
• فعال سازی 2FA (با استفاده از Google Authenticator یا YubiKey): گفتم که این مهم ترین گام امنیته. حتماً از Google Authenticator یا Authy استفاده کنید. YubiKey هم یه راهکار سخت افزاری امن تره. کد پشتیبان 2FA رو در جای امنی نگه دارید.
• مراقب حملات فیشینگ باشید (بررسی URL): همیشه آدرس سایت صرافی رو چک کنید. هکرها سایت های مشابه می سازن تا اطلاعات شما رو بدزدن. هیچ وقت از طریق لینک های ایمیل یا پیامک وارد صرافی نشید. همیشه آدرس رو دستی وارد کنید یا از Bookmark مرورگرتون استفاده کنید.
• عدم اشتراک گذاری اطلاعات شخصی: اطلاعات ورود به حساب، کد 2FA و کلیدهای خصوصی رو با هیچ کس به اشتراک نگذارید. صرافی ها هرگز این اطلاعات رو از شما نمی خوان.

امنیت دارایی

• هرگز تمام دارایی خود را در صرافی نگهداری نکنید (اهمیت کیف پول های شخصی): صرافی ها محل امنی برای نگهداری طولانی مدت همه دارایی هاتون نیستن. همیشه مقدار کمی که برای ترید نیاز دارید رو تو صرافی نگه دارید و بقیه رو به کیف پول های شخصی خودتون (مثل کیف پول های سخت افزاری یا نرم افزاری معتبر) منتقل کنید.
• استفاده از کیف پول های سخت افزاری برای بلندمدت: اگه دارایی قابل توجهی دارید و قصد نگهداری بلندمدت دارید، کیف پول های سخت افزاری (Ledger, Trezor) امن ترین گزینه هستند.
• بررسی آدرس ها و شبکه ها قبل از هر تراکنش: این رو بارها گفتم و بازم تکرار می کنم. همیشه آدرس کیف پول مقصد و شبکه انتقال رو چند بار چک کنید.

نکات امنیتی ویژه برای ایرانیان

این بخش برای ما حیاتی تره:

• استفاده از VPN/VPS ثابت و معتبر: اگه از صرافی های خارجی استفاده می کنید، حتماً از VPN یا VPS با IP ثابت و متعلق به کشوری استفاده کنید که تحریم نیست. اینجوری IP شما ثابت می مونه و صرافی کمتر بهتون شک می کنه. هرگز IP رو تغییر ندید و با IPهای مختلف وارد نشید.
• ریسک های تغییر آی پی و شناسایی توسط صرافی ها: تغییر مداوم IP یا استفاده از VPNهای رایگان که IPهای مختلفی بهتون می دن، سریعاً باعث شناسایی شما میشه و حسابتون مسدود خواهد شد.
• احتیاط در ارتباط با پشتیبانی صرافی ها و عدم افشای هویت: اگه مجبور شدید با پشتیبانی صرافی های خارجی صحبت کنید، هرگز هویت ایرانی تون رو فاش نکنید و حتی اشاره ای به این موضوع نکنید.

همیشه گوش به زنگ اخبار و تغییر قوانین صرافی ها باشید. دنیا و قوانین ارزهای دیجیتال به سرعت تغییر می کنه و شما باید همیشه به روز باشید.

نتیجه گیری

خب، تا اینجا با هم یه سفر حسابی تو دنیای آموزش صرافی ارز دیجیتال داشتیم. از اینکه اصلاً صرافی چیه و چرا بهش نیاز داریم گفتیم، انواع صرافی ها رو شناختیم و دیدیم که برای ما ایرانی ها چه چالش ها و چه راه حل هایی وجود داره. قدم به قدم مراحل ثبت نام، احراز هویت، واریز، برداشت و خرید و فروش رو مرور کردیم و با کلی اصطلاحات مهم هم آشنا شدیم. اما اگه بخوام یه نکته کلیدی رو بهتون بگم، اینه که توی این بازار، دانش و امنیت دو بال پرواز شما هستن.

بازار ارزهای دیجیتال، مثل یه شمشیر دولبه می مونه؛ از یه طرف پر از فرصت های بی نظیره برای سودآوری و حفظ ارزش پول، از طرف دیگه اگه حواستون جمع نباشه، ممکنه حسابی ضرر کنید. پس همیشه با چشم باز، با آگاهی کامل و با رعایت تمام نکات امنیتی وارد این بازار بشید. تحقیق کنید، یاد بگیرید، تجربه کسب کنید و هیچ وقت با پولی که بهش نیاز دارید، ریسک نکنید. شروع کنید، اما با احتیاط و قدم به قدم. موفق باشید!