نمونه قرارداد صلح مشروط

قرارداد صلح مشروط مثل یک توافق دوطرفه است که در اون می تونید با خیال راحت دارایی هاتون رو به کسی منتقل کنید، اما با یه سری اما و اگرهای مهم و خاص خودتون! اینجوری هم خیالتون از آینده دارایی هاتون راحته، هم می تونید شرط و شروط دلخواهتون رو بذارید تا همه چیز طبق میلتون پیش بره. حالا بریم ببینیم این قرارداد جذاب چیه و چطور می تونید ازش برای مدیریت بهتر اموال و حتی حل و فصل اختلافات استفاده کنید. این راهنما قرار نیست فقط یه سری ماده قانونی خشک و خالی باشه، بلکه قراره مثل یه دوست راه و چاه رو بهتون نشون بده تا خودتون هم بتونید یه صلح نامه مشروط حسابی و بی دردسر تنظیم کنید. خلاصه، قراره با هم پله پله از سیر تا پیاز این قرارداد رو دربیاریم و همه چیز رو براتون روشن کنیم.

صلح، این قرارداد همه کاره و منعطف!

تا حالا شده بخواید یه دارایی رو به کسی بدید، اما ته دلتون نگران باشید که نکنه بعداً اون شخص زیر قولش بزنه یا کاری کنه که دلتون نمی خواد؟ یا شاید دوست دارید مدیریت اموالتون بعد از فوتتون هم تحت کنترل خودتون باشه؟ اینجاست که پای یه قرارداد حقوقی جذاب و پرکاربرد به اسم «عقد صلح» به میون میاد. صلح در قانون ما، مثل یه چاقوی سوییسی حقوقی می مونه؛ کارایی زیادی داره و می تونید باهاش خیلی از گره های مالی و حقوقی رو باز کنید.

فکرش رو بکنید، یه قرارداد هست که می تونید باهاش دعواها رو تموم کنید، یا حتی ملکتون رو به کسی منتقل کنید، بدون اینکه مثل خرید و فروش یا هبه، درگیر جزئیات و سخت گیری های قانونی بشید. دلیل این انعطاف هم ماده ۱۰ قانون مدنیه که دست طرفین رو برای تنظیم هر قراردادی که مخالف قانون نباشه، باز گذاشته. این یعنی شما می تونید هر شرطی رو که دوست دارید، البته به شرطی که قانونی باشه، توی قرارداد صلح بگنجونید و همین باعث میشه صلح از بقیه قراردادها یه سر و گردن بالاتر باشه.

از «عقد لازم» بودن تا «مسامحه»! ویژگی های اصلی صلح

عقد صلح یه سری خصوصیات داره که دونستن شون حسابی به کارتون میاد:

• لازم الاجرا بودن (اصل لزوم): این یعنی وقتی قرارداد صلح رو امضا کردید، دیگه نمی تونید الکی ازش برگردید. هر دو طرف قرارداد، متعهد به انجام مفاد اون هستید، مگر اینکه خودتون توی قرارداد حق فسخ رو برای یکی یا هر دو طرف در نظر گرفته باشید یا با رضایت هر دو طرف (اقاله)، قرارداد رو به هم بزنید.
• مسامحی بودن (کوتاه اومدن از ارزش دقیق): یکی از قشنگ ترین ویژگی های صلح اینه که لازم نیست ارزش مالی که صلح می کنید (مورد صلح) با چیزی که در ازاش می گیرید (مال الصلح) دقیقاً برابر باشه. مثلاً می تونید یه ملک چند میلیاردی رو با مبلغ ناچیزی صلح کنید و از نظر قانونی هم هیچ مشکلی نداره. این ویژگی، صلح رو از قراردادهایی مثل بیع که تناسب ارزش مهمه، جدا می کنه و بهش انعطاف خیلی زیادی میده.
• تراضی و رضایت طرفین: مثل هر قرارداد دیگه ای، صلح هم بدون رضایت و توافق قلبی طرفین، هیچ اعتباری نداره. یعنی باید هر دو نفر، با اراده آزاد و بدون هیچ اجبار یا اکرامی، پای میز مذاکره بیان و مفاد قرارداد رو قبول کنن.

صلح مشروط: گره گشای حقوقی با شروط شما!

حالا رسیدیم به قسمت هیجان انگیز ماجرا! «صلح مشروط» دقیقاً همون چیزیه که به شما اجازه میده توی یه قرارداد صلح، بند و تبصره های دلخواهتون رو بذارید و مطمئن بشید که همه چیز طبق برنامه تون پیش میره. فرض کنید می خواهید ملکتون رو به فرزندتون صلح کنید، اما شرط می ذارید که تا خودتون زنده هستید، حق فروش اون ملک رو نداشته باشه. این دقیقاً یه صلح مشروطه! توی این بخش، می خوایم ببینیم این صلح مشروط دقیقاً چی هست و چه اجزایی داره.

شرط و شروط یعنی چی؟

توی قرارداد صلح مشروط، شرط در واقع یه بند یا تبصره ست که طرفین، ضمن عقد اصلی صلح، بهش رضایت میدن. این شرط می تونه کاری باشه که یکی از طرفین باید انجام بده، یا ممکنه مربوط به ویژگی های مال مورد صلح باشه، یا حتی ممکنه مربوط به یه اتفاق خاص در آینده باشه. شرط ها هستن که به صلح، رنگ و بوی خاص شما رو میدن و اجازه میدن کاملاً شخصی سازی بشه.

پایه های اصلی صلح مشروط: ارکان قرارداد

برای اینکه یه قرارداد صلح مشروط درست و حسابی داشته باشید، باید یه سری چیزها رو توش رعایت کنید:

• طرفین (مصالح و متصالح): این ها همون افرادی هستند که قرارداد بینشون بسته میشه. «مصالح» کسیه که مال یا حق خودش رو صلح می کنه و «متصالح» کسیه که اون مال یا حق رو قبول می کنه. باید مشخصات کاملشون (اسم، فامیل، کد ملی، آدرس) و مهم تر از همه، «اهلیت» (بالغ، عاقل و رشید بودن) رو داشته باشن.
• مورد صلح: این همون مال یا حقیه که داره صلح میشه. می تونه یه ملک، یه ماشین، یه مبلغ پول، یا حتی یه سری حقوق و منافع باشه. باید مورد صلح رو خیلی دقیق و با جزئیات کامل توصیف کنید تا هیچ ابهامی باقی نمونه.
• مال الصلح (عوض صلح): این همون چیزیه که متصالح در ازای مورد صلح، به مصالح میده. همونطور که گفتیم، لازم نیست حتماً مبلغ زیادی باشه یا حتی لازم نیست تناسبی با مورد صلح داشته باشه. می تونه یه شاخه نبات باشه یا حتی انجام یه خدمت خاص.
• شروط ضمن عقد: این ها همون بند و تبصره هاییه که قراره صلح شما رو «مشروط» کنه. این شروط باید قانونی، ممکن و عقلایی باشن.

هر شرطی رو نمیشه گذاشت! انواع شروط و شرایط صحت

شرط هایی که توی صلح نامه می ذارید، سه دسته اصلی دارن و البته باید یه سری ویژگی ها هم داشته باشن:

• شرط فعل (انجام یا عدم انجام کاری): این یعنی یکی از طرفین متعهد میشه که کاری رو انجام بده یا انجام نده. مثلاً «متصالح متعهد می گردد تا پایان عمر مصالح، از او نگهداری کند» یا «متصالح حق ندارد تا ۱۰ سال آینده، مورد صلح را بفروشد».
• شرط نتیجه (وقوع یا عدم وقوع امری): اینجا پای یه اتفاق یا نتیجه خاص در میونه. مثلاً «چنانچه متصالح قبل از مصالح فوت کند، مورد صلح به صورت خودکار به برادر مصالح منتقل شود».
• شرط صفت (وجود صفتی خاص در مورد صلح یا مال الصلح): این شرط به ویژگی یا صفتی خاص در مورد صلح یا چیزی که در ازاش داده میشه، اشاره داره. مثلاً «این آپارتمان با متراژ ۱۲۰ متر صلح می شود» (اگه بعداً معلوم شد کمتره، مصالح می تونه فسخ کنه).

اما هر شرطی رو هم نمیشه توی قرارداد گذاشت. شروط شما باید این ویژگی ها رو داشته باشن:

1. مشروعیت: نباید خلاف شرع یا قانون باشن.
2. مقدور بودن: باید عملی باشن، نه غیرممکن.
3. منفعت عقلایی: باید یه فایده منطقی و عقلانی داشته باشن.
4. واضح بودن: باید روشن و بدون ابهام باشن تا بعداً مشکلی پیش نیاد.

صلح مشروط با بقیه قراردادها فرق داره؟ آره، خیلی هم فرق داره!

شاید فکر کنید خب، چه فرقی داره؟ می تونم با یه قرارداد دیگه هم کارم رو راه بندازم. اما واقعاً صلح مشروط یه تفاوت های اساسی داره که خیلی وقتا به کارتون میاد و راهتون رو آسون تر می کنه. بریم ببینیم این تفاوت ها با بقیه قراردادهای حقوقی چیه.

صلح مشروط و وصیت: فرقشون چیه؟

خیلی ها دوست دارن بعد از فوتشون، اموالشون طبق خواسته خودشون به دست بقیه برسه. اینجا دو راه اصلی هست: وصیت و صلح عمری. اما تفاوتشون چیه؟

• وصیت: اثربخش بودن وصیت، بعد از فوت شخصه. یعنی تا وقتی زنده اید، هر وقت خواستید می تونید وصیتتون رو عوض کنید. اما یه محدودیت بزرگ داره: فقط می تونید در مورد یک سوم اموالتون وصیت کنید. بیشتر از اون، نیاز به اجازه وراث داره.
• صلح مشروط (مثل صلح عمری): این قرارداد از همون لحظه امضا، اعتبار حقوقی پیدا می کنه و لازم الاجراست. یعنی دیگه نمی تونید راحت اونو به هم بزنید. اینجا شما می تونید تمام اموالتون رو (نه فقط یک سوم) منتقل کنید، به شرطی که مثلاً حق انتفاع یا استفاده از اون مال رو تا وقتی زنده اید، برای خودتون نگه دارید. اینجوری بعد از فوتتون، اون مال مستقیم به کسی که مشخص کردید، منتقل میشه و دردسر انحصار وراثت و تقسیم اموال رو هم نداره.

صلح عمری و صلح مشروط: رفیق یا رقیب؟

شاید اسم «صلح عمری» به گوشتون خورده باشه. خب باید بگم صلح عمری در واقع یکی از انواع صلح مشروطه! بله، درست شنیدید. توی صلح عمری، شما ملکتون رو به کسی صلح می کنید، اما شرط می ذارید که تا وقتی زنده اید، حق استفاده از منافع اون ملک (مثلاً اجاره ش یا سکونت در اون) با خودتون باشه. یعنی «شرط» اینجاست که «مدت حیات مصالح» است و تا زمانی که مصالح زنده است، حق انتفاع با اوست. بعد از فوت مصالح، مالکیت کامل و بدون قید و شرط به متصالح منتقل میشه. پس صلح عمری، یک نمونه خیلی رایج و کاربردی از صلح مشروط با یه شرط خاصه.

تفاوت با هبه و بیع: چرا صلح بهتره؟

ممکنه بگید خب، چرا بجای صلح مشروط، خرید و فروش (بیع) یا هدیه (هبه) نکنم؟

• بیع (خرید و فروش): توی بیع، قیمت و ارزش باید تناسب داشته باشه. نمی تونید یه خونه رو با یه شاخه نبات بفروشید! اما توی صلح، همونطور که گفتیم، میشه این کار رو کرد. علاوه بر این، بیع ممکنه درگیر خیارات خاص خودش بشه.
• هبه (هدیه): هبه یه قرارداد جایزه، یعنی تا وقتی مال به دست گیرنده نرسیده، طرف هدیه دهنده می تونه ازش برگرده. اما صلح، لازمه و برگشت ناپذیره (مگر با اقاله یا حق فسخ ضمن عقد). این یعنی صلح امنیت بیشتری به هر دو طرف میده و خیالشون رو از بابت معامله راحت می کنه.

خلاصه اینکه صلح مشروط، یه ابزار فوق العاده منعطفه که به شما اجازه میده با خیال راحت، دارایی هاتون رو با بند و تبصره های دلخواهتون مدیریت کنید.

یه نمونه قرارداد صلح مشروط واقعی! (متن کامل و قابل ویرایش)

حالا که حسابی با عقد صلح و به خصوص صلح مشروط آشنا شدید، وقتشه که یه نمونه عملی ازش رو با هم ببینیم. این متنی که در ادامه می آد، یه چارچوب کامله که می تونه بهتون کمک کنه تا قرارداد صلح مشروط خودتون رو تنظیم کنید. اما یادتون باشه، هر قرارداد حقوقی، قلق های خاص خودش رو داره و بهتره برای تنظیم نهایی، حتماً با یه وکیل متخصص قراردادها مشورت کنید. این متن فقط برای آشنایی و استفاده به عنوان یک الگوئه.

نکته مهم: هر قسمت از این قرارداد رو می تونید با توجه به شرایط خاص خودتون تغییر بدید. کادرهای مشخص شده به شما کمک می کنه تا اطلاعات مربوط به خودتون رو وارد کنید.

بسمه تعالی

قرارداد صلح مشروط (مثلاً: صلح نامه آپارتمان با شرط عدم انتقال مادام العمر)

ماده ۱: طرفین قرارداد

این قرارداد بین اشخاص زیر منعقد می گردد و طرفین با اقرار به صحت عقل، سلامت و اراده کامل و بدون هیچگونه اجبار یا اکراه، اقدام به تنظیم آن نموده اند:

۱-۱- مصالح:

آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مصالح]، فرزند: [نام پدر مصالح]، شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه مصالح]، کد ملی: [کد ملی مصالح]، تاریخ تولد: [تاریخ تولد مصالح]، نشانی دقیق: [آدرس کامل پستی مصالح]، کد پستی: [کد پستی مصالح]، شماره تماس: [شماره تماس مصالح]

۱-۲- متصالح:

آقای/خانم [نام و نام خانوادگی متصالح]، فرزند: [نام پدر متصالح]، شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه متصالح]، کد ملی: [کد ملی متصالح]، تاریخ تولد: [تاریخ تولد متصالح]، نشانی دقیق: [آدرس کامل پستی متصالح]، کد پستی: [کد پستی متصالح]، شماره تماس: [شماره تماس متصالح]

ماده ۲: مورد صلح

عبارت است از تمامی شش دانگ [نوع مال مورد صلح، مثلاً: یک واحد آپارتمان مسکونی] به مساحت تقریبی [متراژ دقیق] متر مربع، دارای پلاک ثبتی [شماره پلاک ثبتی فرعی] فرعی از [شماره پلاک ثبتی اصلی] اصلی، واقع در بخش [شماره بخش ثبتی] ثبتی، به نشانی: [آدرس دقیق ملک: شهر، خیابان، کوچه، پلاک، طبقه، واحد]، به انضمام کلیه توابع و ملحقات عرفی و قانونی از جمله [توضیحات تکمیلی: مثلاً پارکینگ شماره ____، انباری شماره ____، حق الامتیاز آب، برق، گاز و تلفن منصوب در ملک] که مصالح به موجب این صلح نامه، کلیه حقوق مالکانه و منافع خویش را نسبت به مورد صلح به متصالح واگذار می نماید.

نکات مهم: اگر مورد صلح مال غیرمنقول (مثل ملک) است، حتماً مشخصات ثبتی آن را دقیق بنویسید. اگر مال منقول (مثل خودرو) است، مشخصات فنی و شماره های شناسایی آن را ذکر کنید.

ماده ۳: مال الصلح (عوض صلح)

مبلغ [مبلغ به عدد] ریال (معادل [مبلغ به حروف] تومان) وجه رایج مملکتی که تماماً نقداً و به موجب اقرار مصالح، در زمان امضای این قرارداد به وی پرداخت و تسلیم گردیده است.

نکته حقوقی: همانطور که قبلاً گفتیم، در عقد صلح نیازی به تناسب ارزش مال الصلح با مورد صلح نیست و حتی می توانید یک مبلغ نمادین بسیار کم (مثل یک شاخه نبات) را به عنوان مال الصلح تعیین کنید. این موضوع به ماهیت مسامحی بودن عقد صلح برمی گردد.

ماده ۴: شروط ضمن عقد (قلب تپنده قرارداد شما!)

طرفین توافق و تصریح نمودند که علاوه بر مفاد مندرج در مواد فوق الذکر، شروط و تعهدات ذیل نیز جزء لاینفک و شرایط اساسی این قرارداد صلح بوده و رعایت آن برای طرفین الزامی است:

۴-۱: شرط عدم انجام معامله/انتقال (محبوب ترین شرط!)

متصالح، حق هرگونه نقل و انتقال، اعم از قطعی، رهنی، اجاره، صلح یا وکالت و هرگونه معامله ای را نسبت به تمامی یا قسمتی از مورد صلح، [با انتخاب یکی از موارد زیر]:

• بدون رضایت کتبی و قبلی مصالح،
• تا زمان حیات مصالح،
• به مدت [تعداد] سال/ماه از تاریخ امضای قرارداد،

به هیچ نحوی از انحاء، تحت هیچ عنوانی و به هیچ شخصی (اعم از حقیقی یا حقوقی) ندارد. در صورت تخلف متصالح از این شرط، مصالح حق فسخ یک جانبه این قرارداد را خواهد داشت و تمامی هزینه ها و خسارات ناشی از این تخلف بر عهده متصالح خواهد بود. همچنین، هرگونه معامله ای که متصالح برخلاف این شرط انجام دهد، [می تواند یکی از موارد زیر باشد: باطل است / برای متصالح مسئولیت جبران خسارت ایجاد می کند].

۴-۲: شرط حفظ حق انتفاع/سکنی برای مصالح (همیشگی یا موقت)

منافع و حق استفاده از مورد صلح (اعم از حق سکونت یا اجاره و دریافت اجاره بها) تا زمان [مثلاً: حیات مصالح / مدت __ سال از تاریخ قرارداد] در اختیار و انحصار مصالح خواهد بود و متصالح حق هیچگونه دخل و تصرفی در منافع، مطالبه اجرت المثل یا تخلیه مورد صلح را در این مدت نخواهد داشت. بعد از انقضای مدت یا فوت مصالح، حق انتفاع به متصالح منتقل می گردد.

۴-۳: شرط انجام عمل خاص توسط متصالح (شرط فعل)

متصالح متعهد می گردد که [مثلاً: تمامی هزینه های درمانی و نگهداری مصالح را تا پایان عمر ایشان پرداخت نماید / هر ماه مبلغ معینی را به حساب مصالح واریز کند / یک سفر زیارتی برای مصالح فراهم نماید]. عدم انجام این تعهد، موجب حق فسخ قرارداد برای مصالح خواهد بود.

۴-۴: شرط نتیجه (مثلاً انتقال در صورت فوت متصالح)

چنانچه متصالح قبل از مصالح فوت نماید، مورد صلح به صورت خودکار و قهری به [نام و مشخصات کامل شخص ثالث، مثلاً: آقای/خانم ____ فرزند ____ کد ملی ____] منتقل خواهد شد و ورثه متصالح هیچگونه حقی نسبت به مورد صلح نخواهند داشت.

۴-۵: اسقاط کافه خیارات (خیالتون راحت باشه!)

طرفین ضمن عقد، کافه خیارات، خصوصاً خیار غبن (ولو فاحش و افحش) و خیار تدلیس را از خود سلب و ساقط نمودند.

توضیح: این بند یعنی هیچ کدام از طرفین نمی توانند به بهانه هایی مثل سرم کلاه رفته (غبن) یا طرف مقابلم منو فریب داده (تدلیس) یا سایر خیارات قانونی، این صلح نامه رو به هم بزنن. این کار، به قرارداد استحکام بیشتری میده و جلوی دعواهای بعدی رو می گیره.

۴-۶: سایر شروط (هرچیزی که فکرش رو می کنید!)

طرفین می توانند هر شرط مشروع و قانونی دیگری را که به نفع خود می دانند، در این بخش اضافه نمایند. مثلاً:

• تعهد به پرداخت مالیات و عوارض انتقال توسط متصالح.
• تعهد به تسلیم مورد صلح در تاریخ مشخص.
• شرط بازگرداندن مورد صلح در صورت عدم تحقق شرط خاص.
• تعهد به انجام تعمیرات اساسی یا جزئی توسط متصالح.

ماده ۵: اقرار و تاییدات

1. مصالح اقرار می نماید که مالکیت مورد صلح، به صورت بلامعارض متعلق به ایشان بوده و هیچگونه معامله یا قراردادی که مغایر با مفاد این صلح نامه باشد، قبلاً نسبت به مورد صلح منعقد ننموده است.
2. طرفین اقرار نمودند که در کمال صحت عقل و سلامت جسمانی و اراده آزاد، اقدام به تنظیم و امضای این قرارداد نموده اند و هیچگونه اکراه، اجبار یا فشاری بر آن ها نبوده است.

ماده ۶: نسخ و اعتبار

این قرارداد در [تعداد] نسخه و در [تعداد] ماده و [تعداد] تبصره، با اعتبار واحد تنظیم و امضا گردید و برای طرفین و قائم مقام قانونی و وراث آن ها لازم الاجرا می باشد.

ماده ۷: حل و فصل اختلافات (اگر کار به جاهای باریک کشید!)

در صورت بروز هرگونه اختلاف در تفسیر یا اجرای مفاد این قرارداد، طرفین ابتدا سعی در حل و فصل مسالمت آمیز از طریق مذاکره خواهند نمود. در صورت عدم حصول توافق، [انتخاب یکی از موارد زیر]:

• اختلاف به داوری آقای/خانم [نام داور] فرزند [نام پدر داور] به کد ملی [کد ملی داور] و به نشانی [آدرس داور] ارجاع خواهد شد و رأی داور قطعی و لازم الاجراست.
• اختلاف از طریق مراجع قضایی ذی صلاح [مثلاً: دادگاه های عمومی حقوقی شهر تهران] پیگیری خواهد شد.

تاریخ و محل تنظیم قرارداد:

تاریخ: روز [روز]، ماه [ماه] سال [سال] هجری شمسی

محل تنظیم: شهر [شهر]

امضاء مصالح امضاء متصالح

امضاء شاهد اول (اختیاری) امضاء شاهد دوم (اختیاری)

---

قبل از امضا، حواست باشه! نکات حقوقی مهم در صلح مشروط

خب، تا اینجا با صفر تا صد یه نمونه قرارداد صلح مشروط آشنا شدیم. اما قبل از اینکه قلم به دست بگیرید و امضا کنید، یه سری نکات حقوقی مهم هست که باید حسابی حواستون بهشون باشه. این نکات مثل چراغ راهنما عمل می کنن تا خدایی نکرده بعداً به مشکل نخورید.

صلح نامه عادی یا رسمی؟ کدام یک به درد شما می خورد؟

شاید بپرسید خب، همین متنی که نوشتیم رو اگه دست نویس کنیم کافیه؟ اینجا باید بگم که بستگی به مورد صلح شما داره. برای اموال غیرمنقول (مثل زمین و ملک)، ثبت رسمی قرارداد توی دفتر اسناد رسمی اهمیت حیاتی داره. چرا؟

• صلح نامه عادی: یه توافق کتبی بین دو طرفه که بدون مراجعه به دفتر اسناد رسمی نوشته میشه. اگه مورد صلح شما یه چیز منقول مثل یه تابلوی نقاشی باشه، ممکنه صلح نامه عادی هم کارتون رو راه بندازه. اما اگه پای ملک و زمین در میونه، صلح نامه عادی ریسک زیادی داره. وراث یا حتی خود مصالح ممکنه بعداً ادعاهایی مطرح کنن و اثبات مالکیت متصالح سخت میشه.
• صلح نامه رسمی: این همون قراردادیه که تو دفتر اسناد رسمی و زیر نظر سردفتر تنظیم میشه. برای اموال غیرمنقول، حتماً باید رسمی باشه. مزیتش اینه که دیگه سند رسمی یه حجت قوی و غیرقابل انکاره و کسی نمی تونه به راحتی اون رو انکار کنه. تمام استعلامات لازم (مثلاً از اداره ثبت) هم انجام میشه و خیال همه از بابت صحت معامله راحته. پس برای ملک، «حتماً» باید صلح نامه رسمی تنظیم کنید.

عواقب زیر پا گذاشتن شروط!

همونطور که گفتیم، شروط ضمن عقد، قلب تپنده صلح مشروطه. حالا اگه یکی از طرفین، شرطی رو که بهش متعهد شده، انجام نده یا زیرش بزنه، چی میشه؟

• حق فسخ: در بیشتر موارد، اگه شرطی رعایت نشه، طرف مقابل (معمولاً مصالح) حق پیدا می کنه که قرارداد رو فسخ کنه. یعنی می تونه معامله رو به هم بزنه و مورد صلح رو پس بگیره.
• بطلان شرط: گاهی اوقات، فقط اون شرطی که رعایت نشده، باطل میشه و قرارداد اصلی صلح همچنان پابرجاست. این بستگی به نوع شرط و توافقات طرفین داره.
• بطلان عقد: در موارد خاص و خیلی کم، ممکنه عدم رعایت شرط، باعث باطل شدن کل قرارداد صلح بشه. این حالت معمولاً برای شروطی پیش میاد که برای صحت قرارداد، جنبه حیاتی داشته باشن.

پس بهتره توی قرارداد، عواقب عدم انجام هر شرط رو به وضوح مشخص کنید تا ابهامی باقی نمونه.

صلح بر مال آینده: ممکنه؟

شاید براتون سوال پیش بیاد که آیا میشه مالی رو صلح کرد که هنوز وجود نداره یا در مالکیت من نیست؟ مثلاً حقوق ماهی که هنوز نگرفتم رو صلح کنم یا ماشینی که قراره از بابام به ارث برسه رو؟

بله، در عقد صلح این امکان وجود داره. چون صلح از عقود «مسامحی» هست، میشه مالی رو صلح کرد که در آینده به دست میاد یا احتمال به دست آوردنش هست. البته بدیهیه که اگه اون مال هرگز به مالکیت مصالح درنیاد، اون وظیفه ای در قبال متصالح نخواهد داشت. مثلاً اگه ماشینی که قرار بود از پدر به ارث برسه، هرگز به او نرسد، صلح آن ماشین هم اثری نخواهد داشت.

ادعای اکراه و اجبار: الکی نیست!

همونطور که توی ماده ۵ قرارداد نمونه هم دیدید، طرفین اقرار می کنن که بدون هیچ اجبار و اکراهی قرارداد رو امضا کردن. حالا اگه کسی بعداً ادعا کنه که من تحت فشار و اجبار این قرارداد رو امضا کردم، چی میشه؟

طبق قانون، ادعای اکراه یا اجبار، باعث باطل شدن قرارداد میشه، اما باید توی دادگاه اثبات بشه. یعنی کسی که ادعای اکراه رو می کنه، باید مدرک و شاهد داشته باشه که ثابت کنه اون لحظه تحت فشار بوده و اراده آزاد برای امضا نداشته. این کار آسونی نیست و نیاز به دلیل و مدرک محکمه پسند داره.

قابلیت برگشت از صلح مشروط: کلاً نداریم!

عقد صلح، بر اساس ماده ۷۶۰ قانون مدنی، یک «عقد لازم» محسوب میشه. این یعنی وقتی صلح نامه رو امضا کردید، دیگه نمی تونید یک طرفه ازش برگردید. مگه اینکه:

• خودتون توی قرارداد حق فسخ رو برای خودتون (یا برای هر دو طرف) قرار داده باشید.
• هر دو طرف، با توافق و رضایت هم (که بهش «اقاله» میگن)، تصمیم بگیرید قرارداد رو به هم بزنید.

پس انتظار نداشته باشید که به راحتی بتونید از صلح برگردید. از همون اول حواستون رو جمع کنید و تمام جوانب رو در نظر بگیرید.

صلح برای دعوا: راهی برای آشتی!

تا الان بیشتر در مورد صلح بر مال صحبت کردیم، اما صلح یه کاربرد خیلی مهم دیگه هم داره: صلح در مقام دعوا و برای حل و فصل اختلافات. یعنی دو نفر که با هم مشکل حقوقی یا حتی خانوادگی دارن، می تونن با یه صلح نامه، اختلافاتشون رو حل و فصل کنن و به صلح و سازش برسن. این نوع صلح هم می تونه مشروط باشه و برای هر دو طرف آرامش به ارمغان بیاره.

نتیجه گیری و یه توصیه دوستانه!

دیدید که قرارداد صلح مشروط چقدر می تونه منعطف و کاربردی باشه؟ این قرارداد مثل یه ابزار قدرتمنده که اگه بلد باشید چطور ازش استفاده کنید، می تونه خیلی از دغدغه های حقوقی و مالی شما رو حل کنه. از مدیریت اموال برای آینده گرفته تا حل و فصل اختلافات، صلح مشروط یه راه حل قانونی و مطمئنه.

اما یه نکته خیلی مهم رو فراموش نکنید: دنیای حقوق، دنیای پر پیچ و خم و پر جزئیاته. حتی یه کلمه یا یه حرف اضافه و کم، می تونه کل مسیر یه قرارداد رو عوض کنه و دردسرساز بشه. نمونه قرارداد صلح مشروط که اینجا دیدید، فقط یه الگوئه تا با ساختار و مفاهیمش آشنا بشید.

برای تنظیم یه قرارداد صلح مشروط که دقیقاً با نیازها و شرایط شما همخوانی داشته باشه و از همه مهم تر، از نظر قانونی هیچ نقص و ایرادی نداشته باشه، حتماً و اکیداً توصیه می کنیم که با یک وکیل متخصص قراردادها مشورت کنید. یک وکیل باتجربه می تونه تمام جنبه های حقوقی رو برای شما بررسی کنه، شروط لازم رو به بهترین شکل تنظیم کنه و از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری کنه. پس هیچوقت برای مشاوره حقوقی، دست نگه ندارید!