چک ثبت نشده چه حکمی دارد؟

چک ثبت نشده در سامانه صیاد، حکمش این است که از نگاه قانون جدید چک، دیگر یک سند تجاری معتبر محسوب نمی شود و فقط به عنوان یک سند عادی برای اثبات بدهی شما قابل استفاده است. این یعنی بانک ها مسئولیتی برای پرداخت وجه آن ندارند و نمی توانید چک را برگشت بزنید یا از مزایای قانونی چک های صیادی بهره مند شوید. برای وصول طلب تان، باید مسیر حقوقی طولانی تری را در دادگاه طی کنید و ثابت کنید که صادرکننده به شما بدهکار است.

چک! کلمه ای چهار حرفی که سال هاست پای ثابت معاملات و بده بستان های ما ایرانی هاست. فرقی نمی کند مغازه دار باشی، کاسب بازار یا صاحب یک شرکت بزرگ، حتماً با چک سروکار داشته ای. این وسیله پرداخت، همیشه همه جا کنارمان بوده و قرار بوده کارمان را راحت کند. اما از وقتی قانون جدید چک و سامانه صیاد پا به میدان گذاشتند، اوضاع کمی فرق کرده و دیگر مثل قبل نیست. هدف این بود که امنیت چک بالاتر برود و دیگر خبری از آن همه چک برگشتی نباشد که خواب از چشم خیلی ها می گرفت.

حالا تصور کنید یک چک صیادی دستتان است، همان برگه های بنفش با آن شناسه ۱۶ رقمی معروف. با خیال راحت چک را می برید بانک، اما یکهو متوجه می شوید که ای دل غافل، این چک اصلاً تو سامانه صیاد ثبت نشده! چه حالی به آدم دست می دهد؟ حس می کنید سرتان کلاه رفته یا حق تان ضایع شده؟ خب، دقیقاً همینجاست که سوال اصلی مطرح می شود: اصلاً این چک ثبت نشده چه حکمی دارد؟ آیا واقعاً بی ارزش است یا راهی برای پیگیری هست؟ این مقاله آمده تا همه ابهامات شما را در مورد چک ثبت نشده برطرف کند و به شما بگوید که در این شرایط، باید چه کار کنید و چه انتظاراتی داشته باشید. پس بزن بریم تا قصه چک های ثبت نشده را از سیر تا پیاز برایت بگوییم.

مفهوم و ماهیت چک ثبت نشده صیادی

قبل از اینکه بخواهیم برویم سراغ حکم حقوقی و دردسرهای چک ثبت نشده، باید ببینیم اصلاً منظورمان از این «چک ثبت نشده صیادی» چیست. این روزها همه جا صحبت از چک های صیادی بنفش رنگ است که هر کدام یک کد ۱۶ رقمی منحصر به فرد دارند. این ها همان چک هایی هستند که از طریق سامانه صیاد مدیریت می شوند و هدفشان این است که جلوی کلاهبرداری و برگشت خوردن بی دلیل چک ها را بگیرند. اما چه می شود که یک چک صیادی، «ثبت نشده» نامیده می شود؟

چک صیادی ثبت نشده چیست؟

یک چک صیادی وقتی «ثبت نشده» است که صادرکننده آن (یعنی کسی که چک را نوشته و امضا کرده) زحمت نکشیده باشد و اطلاعات آن را در سامانه صیاد وارد نکرده باشد. یا اینکه گیرنده چک (یعنی شما) هم بعد از دریافت، آن را در سامانه تایید نکرده باشید. حتماً می پرسید مگر فرقی هم می کند؟ بله! فرق از زمین تا آسمان است.

شما وقتی یک چک صیادی می گیرید، انتظار دارید که صاحب حساب، اول اطلاعات چک (مبلغ، تاریخ و گیرنده) را توی اپلیکیشن بانکی یا اینترنت بانک خودش ثبت کند و بعد هم شما به عنوان گیرنده، این اطلاعات را تایید کنید. اگر هر کدام از این مراحل انجام نشود، چک شما رسماً «ثبت نشده» باقی می ماند و اینجاست که داستان فرق می کند. این چک هنوز برگه بنفش رنگ و شناسه ۱۶ رقمی خودش را دارد، اما اعتبار واقعی یک چک را ندارد.

تفاوت های کلیدی چک ثبت شده و چک ثبت نشده

حالا بیایید دقیق تر ببینیم که تفاوت بین یک چک صیادی ثبت شده و یک چک ثبت نشده چیه. این تفاوت ها آنقدر مهم هستند که می توانند کل آینده پیگیری پول شما را تحت تاثیر قرار دهند. برای اینکه بهتر متوجه شوید، یک جدول مقایسه برایتان آماده کرده ایم:

ویژگی	چک صیادی ثبت شده	چک صیادی ثبت نشده
اعتبار قانونی	سند تجاری (مشمول قانون صدور چک)	سند عادی اثبات بدهی (مشمول قانون مدنی)
قابلیت وصول بانکی	بله، بانک در صورت موجودی حساب، پرداخت می کند.	خیر، بانک مکلف به پرداخت نیست.
امکان برگشت زدن و گواهی عدم پرداخت	بله، می توانید چک را برگشت بزنید و گواهی عدم پرداخت بانکی بگیرید.	خیر، بانک گواهی عدم پرداخت صادر نمی کند.
پیگیری حقوقی	از طریق دادگاه، ثبت اسناد، و مراجع قضایی با مزایای سند تجاری (سریع تر و راحت تر)	فقط از طریق دادگاه حقوقی و به عنوان سند عادی (مسیر طولانی تر)
پیگیری کیفری	بله، در شرایط خاص و با رعایت مهلت های قانونی قابل پیگیری کیفری است.	خیر، قابلیت پیگیری کیفری ندارد.
مسئولیت ظهرنویسان	بله، کسانی که چک را پشت نویسی کرده اند هم مسئولیت تضامنی دارند.	خیر، پشت نویسی روی این چک ها اعتبار حقوقی ندارد و مسئولیتی ایجاد نمی کند.
تامین خواسته	بدون نیاز به واریز خسارت احتمالی به دادگاه، می توانید اموال بدهکار را توقیف کنید.	با واریز خسارت احتمالی به دادگاه، می توانید اموال بدهکار را توقیف کنید.

همانطور که می بینید، تفاوت ها اساسی و مهم هستند. یک چک ثبت نشده تقریباً تمام مزایای یک چک واقعی را از دست می دهد و به یک تکه کاغذ معمولی برای اثبات طلب تبدیل می شود. اینجاست که اهمیت آگاهی از این قوانین دوچندان می شود.

حکم حقوقی و عواقب عدم ثبت چک

حالا که فهمیدیم چک ثبت نشده چیست و چه فرقی با چک ثبت شده دارد، وقت آن است که برویم سراغ مهمترین بخش: حکم حقوقی و عواقب این کار. خیلی ها فکر می کنند ثبت نکردن چک یک جرم است یا حداقل برای صادرکننده دردسرهای کیفری دارد. اما واقعیت چیز دیگری است.

آیا ثبت نکردن چک صیادی جرم است؟

بگذارید همین اول کار خیال تان را راحت کنم: خیر، ثبت نکردن چک در سامانه صیاد، جرم کیفری محسوب نمی شود. شاید تعجب کنید، اما نه در قانون مجازات اسلامی و نه در قانون جدید صدور چک، هیچ کجا به این عمل عنوان «جرم» داده نشده و مجازاتی برای آن تعیین نشده است.

این یعنی صادرکننده ای که چک را ثبت نکرده، مجرم نیست و کسی نمی تواند از او شکایت کیفری کند. خب، پس چرا اینقدر تاکید بر ثبت چک است؟ چون عواقب آن حقوقی است و می تواند برای گیرنده چک مشکلات جدی ایجاد کند. به عبارت دیگر، صادرکننده از لحاظ کیفری راحت است، اما گیرنده چک بیچاره ممکن است حسابی به دردسر بیفتد. اینجاست که می گویند قانون، گاهی اوقات کمی پیچیده و ناعادلانه به نظر می رسد.

اعتبار و وضعیت حقوقی چک ثبت نشده

وقتی می گوییم ثبت نکردن چک جرم نیست، این به معنی بی اهمیت بودن آن نیست. برعکس، این کار تمام ماهیت حقوقی چک را عوض می کند. طبق تبصره ۱ ماده ۲۱ مکرر قانون صدور چک، چک هایی که در سامانه صیاد ثبت نشده باشند، اصلاً شامل قانون صدور چک نمی شوند. یعنی چه؟

یعنی چک شما از حالت یک «سند تجاری» که مزایای خاص و سرعت عمل در پیگیری دارد، خارج می شود و تبدیل به یک «سند عادی اثبات بدهی» می شود. دقیقاً مثل یک فاکتور خرید، یک رسید معمولی یا یک نوشته که طرف توی آن اقرار کرده به شما بدهکار است. حالا این سند عادی چه فرقی با سند تجاری دارد؟

• سرعت پیگیری: پیگیری حقوقی سند عادی زمان برتر و پردردسرتر است.
• مسئولیت تضامنی: در چک ثبت شده، همه کسانی که پشت چک را امضا کرده اند (ظهرنویسان) مسئولیت تضامنی دارند، اما در سند عادی خبری از این مسئولیت تضامنی نیست.
• تامین خواسته: برای توقیف اموال بدهکار با سند عادی، باید خسارت احتمالی را در دادگاه واریز کنید، در حالی که برای چک ثبت شده این نیاز وجود ندارد.

پس در یک کلام، چک ثبت نشده، اعتبار تجاری اش را از دست می دهد و زیرمجموعه قوانین عمومی قانون مدنی و آیین دادرسی مدنی قرار می گیرد. این یعنی باید راه طولانی تری را برای رسیدن به پولتان بروید.

مسئولیت ها در قبال عدم ثبت

اینکه چک ثبت نشود، مسئولیت هایی برای هر دو طرف دارد:

• مسئولیت صادرکننده: صادرکننده چک مکلف است که چک را در سامانه صیاد ثبت کند. اگر این کار را نکند، همانطور که گفتیم جرمی مرتکب نشده، اما در عمل باعث تضییع حقوق گیرنده می شود. البته اگر گیرنده بخواهد از صادرکننده شکایت کند، دادگاه صادرکننده را ملزم به پرداخت وجه خواهد کرد.
• مسئولیت گیرنده: شما به عنوان گیرنده چک، باید بلافاصله بعد از دریافت چک، از صادرکننده بخواهید که آن را در سامانه ثبت کند و خودتان هم حتماً آن را تایید کنید. اگر این کار را نکنید و چک ثبت نشده بماند، خودتان مسئول مشکلات بعدی خواهید بود. پس حواستان را حسابی جمع کنید!

نحوه پیگیری و وصول وجه چک ثبت نشده (گام به گام)

خب، حالا می رسیم به قسمت عملیاتی داستان. فرض کنید که به هر دلیلی یک چک ثبت نشده دستتان است. حالا باید چه کار کنید؟ آیا راهی برای وصول پولتان هست؟ نگران نباشید، همیشه یک راهی هست، اما باید مسیر درستش را بلد باشید. این بخش، راهنمای گام به گام شما برای پیگیری و وصول وجه چک ثبت نشده است.

آیا می توان چک ثبت نشده را برگشت زد؟ (پاسخ بانکی و قانونی)

پاسخ کوتاه و صریح این است: خیر، نمی توانید. بانک ها طبق قانون جدید، مکلفند از پرداخت وجه چک هایی که در سامانه صیاد ثبت نشده اند، خودداری کنند. این یعنی وقتی با یک چک ثبت نشده به بانک مراجعه می کنید، بانک نه پولی به شما می دهد و نه گواهی عدم پرداخت صادر می کند.

چرا؟ چون از نظر سیستم بانکی و قانون جدید، چک شما ماهیت «چک» را از دست داده و تبدیل به یک سند عادی شده است. بانک فقط چک هایی را برگشت می زند و برایشان گواهی عدم پرداخت صادر می کند که در سامانه صیاد ثبت و تایید شده باشند. پس دور برگشت زدن بانکی را برای این نوع چک خط بکشید.

گام اول: تلاش برای ثبت و تایید چک (بهترین و سریع ترین راه حل)

اگر با یک چک ثبت نشده مواجه شدید، قبل از هر اقدام قانونی پیچیده، بهترین و سریع ترین راه حل این است که با صادرکننده چک تماس بگیرید و از او بخواهید که چک را در سامانه صیاد ثبت کند. شاید او از قوانین جدید بی خبر بوده یا فراموش کرده است.

مراحل ثبت توسط صادرکننده و تایید توسط دارنده:

1. صادرکننده ثبت کند: از صادرکننده بخواهید که از طریق اپلیکیشن های بانکی (مثل آپ، ۷۲۴، بله، ایوا و …) یا اینترنت بانک و یا حتی شعبه بانک، اطلاعات چک را در سامانه صیاد ثبت کند. او باید مشخصات شما (به عنوان گیرنده)، مبلغ و تاریخ چک را وارد کند.
2. شما تایید کنید: بلافاصله بعد از ثبت توسط صادرکننده، شما هم به عنوان دارنده چک، وارد همان اپلیکیشن بانکی یا اینترنت بانک خودتان شوید و چک را در سامانه صیاد تایید کنید. تا شما تایید نکنید، ثبت چک کامل نمی شود.

با انجام این کار، چک شما دوباره اعتبار تجاری خودش را به دست می آورد و اگر در تاریخ سررسید وجه آن تامین نشده بود، می توانید آن را به صورت عادی برگشت بزنید و پیگیری های قانونی لازم را انجام دهید. این راه هم برای شما کم دردسرتر است و هم برای صادرکننده.

گام دوم: پیگیری حقوقی از طریق دادگاه (در صورت عدم همکاری صادرکننده یا عدم امکان ثبت)

اگر صادرکننده چک همکاری نکرد یا به هر دلیلی نتوانستید چک را در سامانه ثبت کنید، تنها راه چاره باقی مانده، پیگیری حقوقی از طریق دادگاه است. در این حالت، شما باید یک دعوای مطالبه وجه سند عادی را در دادگاه حقوقی مطرح کنید.

ماهیت دعوا: طرح دعوای مطالبه وجه سند عادی

اینجا دیگر چک شما به عنوان یک سند تجاری مطرح نیست، بلکه یک سند عادی است که نشان می دهد صادرکننده به شما بدهکار است. پس دعوای شما هم مثل سایر دعاوی طلب، باید در دادگاه حقوقی پیگیری شود. این مسیر ممکن است کمی طولانی تر و پرهزینه تر باشد، اما تنها راه قانونی برای گرفتن حق تان است.

مراحل اقدام

1. ثبت نام در سامانه ثنا: برای اینکه بتوانید ابلاغیه ها و پیام های دادگاه را دریافت کنید، اول از همه باید در سامانه ثنا ثبت نام کنید. این کار را می توانید هم آنلاین انجام دهید و هم با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی.
2. تهیه و تنظیم دادخواست مطالبه وجه: حالا باید یک دادخواست رسمی برای مطالبه وجه چک ثبت نشده تنظیم کنید. در این دادخواست، باید مشخصات خودتان (خواهان)، مشخصات صادرکننده (خوانده)، تاریخ و مبلغ چک و شرح ماجرا را به طور کامل بنویسید و درخواست کنید که دادگاه، صادرکننده را به پرداخت وجه چک محکوم کند.
3. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: با اصل چک و دادخواست تنظیم شده، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید تا دادخواست شما ثبت و به دادگاه صالح ارسال شود.
4. ارجاع دادخواست: بسته به مبلغ چک، دادخواست شما یا به شورای حل اختلاف (برای مبالغ کمتر از ۲۰ میلیون تومان) و یا به دادگاه حقوقی (برای مبالغ بالاتر) ارجاع داده می شود.
5. شرکت در جلسات رسیدگی: بعد از ارجاع دادخواست، دادگاه وقت رسیدگی تعیین می کند و شما و صادرکننده چک باید در جلسات دادگاه حاضر شوید. شما باید مستندات خودتان را (یعنی همین چک ثبت نشده) به دادگاه ارائه دهید و دفاعیات لازم را انجام دهید.
6. صدور و اجرای حکم: در صورتی که دادگاه حق را به شما بدهد، حکم بر پرداخت وجه صادر می کند. این حکم بعد از قطعی شدن، از طریق واحد اجرای احکام دادگاه قابل اجراست و می توانید برای وصول پولتان اقدام کنید.

مدارک لازم

برای پیگیری حقوقی، این مدارک را حتماً داشته باشید:

• چک ثبت نشده: هم اصل چک و هم یک کپی از آن را باید همراه داشته باشید. این چک، مهم ترین مدرک شما برای اثبات بدهی است.
• مدارک هویتی خواهان: کارت ملی یا شناسنامه شما. اگر شرکت هستید، شناسه ملی شرکت.
• رسید ثبت نام سامانه ثنا: مدرکی که نشان می دهد در سامانه ثنا ثبت نام کرده اید.
• هرگونه مستند دیگر مربوط به معامله: هر مدرکی که نشان دهد معامله ای انجام شده و این چک بابت آن صادر شده است. مثلاً فاکتور، قرارداد، پیامک های رد و بدل شده، یا حتی شهادت شهود. هر چیزی که بتواند ادعای شما را قوی تر کند، مفید است.

هزینه های پیگیری حقوقی

پیگیری حقوقی، مثل هر کار دیگری، هزینه های خودش را دارد که باید از قبل برایش برنامه ریزی کنید:

• هزینه دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: این شامل هزینه ثبت دادخواست، تایپ دادخواست و سایر خدمات دفتری است که مبلغی ثابت دارد.
• هزینه دادرسی: این هزینه بر اساس درصدی از مبلغ چک محاسبه می شود. اگر مبلغ چک تا ۲۰ میلیون تومان باشد، حدود ۲.۵ درصد و اگر بیشتر از ۲۰ میلیون تومان باشد، حدود ۳.۵ درصد از مبلغ چک به عنوان هزینه دادرسی باید پرداخت کنید. این هزینه در شروع دعوا اخذ می شود.

نمونه دادخواست مطالبه وجه چک ثبت نشده

برای اینکه بهتر متوجه شوید، یک نمونه دادخواست ساده برای مطالبه وجه چک ثبت نشده را برایتان می آوریم. البته توصیه می کنیم حتماً برای تنظیم دادخواست نهایی از یک وکیل یا مشاور حقوقی کمک بگیرید:

به نام خدا

ریاست محترم دادگاه حقوقی [نام دادگاه صالح، مثلاً شهرستان تهران]

با سلام و احترام،

اینجانب: [نام و نام خانوادگی خواهان، کد ملی، آدرس]

خواهان پرونده، در تاریخ [تاریخ صدور چک] یک فقره چک صیادی به شماره [شماره ۱۶ رقمی چک] به مبلغ [مبلغ چک به حروف و عدد] از خوانده محترم، آقای/خانم/شرکت [نام و نام خانوادگی/نام شرکت خوانده، کد ملی/شناسه ملی، آدرس] دریافت نمودم. متاسفانه، علیرغم لزوم قانونی، چک مزبور در سامانه صیاد توسط صادرکننده ثبت نگردید و متعاقباً اینجانب نیز نتوانستم آن را تأیید نمایم.

در تاریخ سررسید چک، با مراجعه به بانک، از پرداخت وجه آن و همچنین صدور گواهی عدم پرداخت، به دلیل عدم ثبت در سامانه صیاد، خودداری شد.

حال، نظر به اینکه این چک، با توجه به مقررات قانون صدور چک جدید، سند تجاری محسوب نشده و صرفاً به عنوان یک سند عادی اثبات بدهی قلمداد می گردد، و همچنین با عنایت به تعهد صادرکننده سند مبنی بر پرداخت وجه مندرج در آن و امضای ذیل سند توسط ایشان، صدور حکم بر محکومیت خوانده محترم به پرداخت اصل وجه چک به مبلغ [مبلغ چک]، به علاوه کلیه خسارات دادرسی (شامل هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل در صورت وجود) و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید چک تا زمان اجرای حکم، مورد استدعا می باشد.

با تشکر و احترام

[امضای خواهان]

نکات مهم و اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از مشکلات چک ثبت نشده

تا اینجا حسابی درباره مشکلات و نحوه پیگیری چک های ثبت نشده صحبت کردیم. اما همیشه می گویند «پیشگیری بهتر از درمان است». پس بیایید ببینیم چطور می توانیم از همان اول جلوی این دردسرها را بگیریم و اجازه ندهیم چکمان ثبت نشده باقی بماند.

قبل از دریافت چک

مهمترین زمان برای پیشگیری، دقیقاً لحظه ای است که می خواهید چک را از کسی بگیرید. این چند نکته طلایی را همیشه یادتان باشد:

• اولویت با ثبت توسط صادرکننده: هر وقت خواستید چک صیادی بگیرید، حتماً از صادرکننده بخواهید همان جا و جلوی روی شما، اطلاعات چک را (مبلغ، تاریخ، و نام شما به عنوان گیرنده) در سامانه صیاد ثبت کند. این کار فقط چند دقیقه طول می کشد و جلوی کلی دردسر را می گیرد.
• تایید فوری توسط شما: بعد از اینکه صادرکننده چک را ثبت کرد، بلافاصله خودتان با گوشی موبایل و از طریق اپلیکیشن بانکی تان، وارد سامانه صیاد شوید و ثبت چک را «تایید» کنید. این تایید شماست که به چک اعتبار کامل می دهد. حواستان باشد، اگر تایید نکنید، انگار اصلاً چکی ثبت نشده!
• استعلام اعتبار صادرکننده: قبل از قبول چک، یک استعلام از وضعیت اعتباری صادرکننده بگیرید. با شناسه ۱۶ رقمی چک می توانید از طریق سامانه صیاد یا اپلیکیشن های بانکی، سوابق چک های برگشتی او را بررسی کنید. اگر دیدید طرف سابقه خرابی دارد، بهتر است کلاً از گرفتن چک خودداری کنید.
• خودداری از قبول چک ثبت نشده: اگر صادرکننده از ثبت چک سر باز زد یا به هر دلیلی امکان تایید چک وجود نداشت، ریسک نکنید! اصلاً چک را قبول نکنید. به جای آن، از او بخواهید پول نقد، سفته معتبر یا حداقل یک رسید عادی با مشخصات کامل به شما بدهد. مطمئن باشید ارزشش را دارد که همان لحظه محکم کاری کنید.

ظهرنویسی چک ثبت نشده

ظهرنویسی (یعنی پشت نویسی و انتقال چک به نفر سوم) برای چک های صیادی داستان خودش را دارد. در مورد چک ثبت نشده، این قضیه خیلی جدی تر است:

• بی اعتباری ظهرنویسی: اگر یک چک در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، هرگونه ظهرنویسی روی آن، هیچ اعتبار حقوقی ندارد. یعنی نفر دومی که چک را از شما می گیرد و پشت آن را امضا می کند، هیچ مسئولیت تضامنی در قبال آن ندارد و نمی توانید در صورت مشکل، از او هم طلبکار باشید.
• خودداری از ظهرنویسی: به هیچ عنوان چک ثبت نشده را ظهرنویسی و به شخص دیگری منتقل نکنید. با این کار نه تنها هیچ مزیتی به دست نمی آورید، بلکه باعث می شوید نفر بعدی هم درگیر همان مشکلاتی شود که شما با آن مواجه شده اید و ممکن است به اعتبار شما هم خدشه وارد شود.

مشاوره حقوقی

با وجود تمام توضیحاتی که دادیم، مسائل حقوقی گاهی اوقات پیچیدگی های خاص خودشان را دارند. به همین خاطر، اگر با مشکل چک ثبت نشده مواجه شدید و احساس کردید نیاز به راهنمایی بیشتری دارید:

• حتماً با یک وکیل متخصص مشورت کنید: یک وکیل یا مشاور حقوقی که در زمینه چک و اسناد تجاری تخصص دارد، می تواند بهترین راهکار را با توجه به شرایط خاص پرونده شما ارائه دهد. او می تواند به شما بگوید که آیا پیگیری ارزشش را دارد، چه مدارکی لازم است و چطور مراحل قانونی را با کمترین هزینه و زمان طی کنید. یادتان باشد، گاهی یک مشورت ساده، می تواند جلوی ضررهای بزرگ را بگیرد.

سوالات متداول

آیا چک ثبت نشده قابل انتقال است؟

بله، اما فقط به عنوان یک سند عادی. یعنی اگر کسی آن را از شما بگیرد، مثل این است که یک رسید معمولی را از شما گرفته و تمام ریسک های پیگیری آن بر عهده او خواهد بود، بدون اینکه از مزایای سند تجاری بهره مند شود.

اعتبار چک ثبت نشده چقدر است؟

اعتبار آن فقط به اندازه یک سند عادی است که نشان می دهد یک نفر به شما بدهکار است. از اعتبار یک چک واقعی که در سامانه صیاد ثبت شده، بی بهره است و مزایای تجاری ندارد.

تفاوت پیگیری حقوقی و کیفری برای چک چیست؟

پیگیری حقوقی یعنی از طریق دادگاه بخواهید پولتان را پس بگیرید. پیگیری کیفری یعنی فردی که چک داده، مرتکب جرمی شده و مجازات شود (مثلاً زندان). چک ثبت نشده فقط قابل پیگیری حقوقی است و صادرکننده به خاطر ثبت نکردن آن، مجرم محسوب نمی شود.

آیا صادرکننده چک ثبت نشده مجازات می شود؟

خیر، همانطور که گفتیم، ثبت نکردن چک در سامانه صیاد جرم نیست و صادرکننده مجازات کیفری نمی شود. اما از نظر حقوقی، موظف به پرداخت وجه چک است و شما می توانید از طریق دادگاه حقوقی این موضوع را پیگیری کنید.

اگر صادرکننده پس از صدور، چک را در سامانه ثبت کند، وضعیت چگونه است؟

اگر صادرکننده بعد از صدور، چک را در سامانه ثبت کند و شما هم به عنوان گیرنده آن را تایید کنید، چک به اعتبار تجاری خودش بازمی گردد و تمام مزایای یک چک صیادی ثبت شده را پیدا می کند. این بهترین راه حل برای هر دو طرف است.

نتیجه گیری

قانون جدید چک صیادی با هدف نظم دهی و افزایش اعتبار چک در کشور، تحولات مهمی را به وجود آورده است. یکی از چالش های اصلی این قانون، موضوع چک های ثبت نشده است که می تواند هم برای دارندگان و هم برای صادرکنندگان، دردسرساز شود. همانطور که با هم مرور کردیم، یک چک ثبت نشده چه حکمی دارد؟ این سوال پاسخ روشنی دارد: این چک از اعتبار یک سند تجاری ساقط می شود و تنها به عنوان یک سند عادی برای اثبات بدهی شناخته می شود.

به زبان ساده، بانک مسئولیتی برای پرداخت آن ندارد و نمی توانید آن را برگشت بزنید. راه پیگیری برای این چک، فقط از طریق دادگاه حقوقی و به عنوان دعوای مطالبه وجه سند عادی است که خب، مسیر طولانی تر و پرهزینه تری نسبت به پیگیری یک چک ثبت شده دارد. برای جلوگیری از این مشکلات، بهترین کار این است که همیشه قبل از قبول چک، از ثبت و تایید آن در سامانه صیاد اطمینان حاصل کنید. با این آگاهی و رعایت دقیق قوانین، می توانید جلوی بسیاری از ضررها و دردسرهای احتمالی را بگیرید. یادتان باشد، در دنیای امروز، آگاهی از قوانین، مثل یک سپر محافظتی قوی عمل می کند.